Delen:
10 Oude sporten die volledig angstaanjagend zijn
Sporten zijn zo'n alomtegenwoordige aanwezigheid in ons dagelijks leven dat je je moeilijk kunt voorstellen dat ze niet bestonden. Terwijl moderne sporten hun oorsprong meestal pas honderd jaar of zo kunnen vinden, hadden oude mensen hun eigen spellen die teams tegen elkaar deden, vaak met bloedige resultaten.
10 Pitz
Cultuur: Maya
Een bezaaid met culturele en religieuze betekenis, de sport bekend bij de Maya's als Pitz is een van de oudste games in de geschiedenis van de mensheid, vermoedelijk al in 2500 v.Chr. Er waren een aantal verschillende variaties, met de regels voor de balgrootte of wat werd gebruikt om het te raken, zodat het in de context van het spel paste. Niettemin leek de game oorspronkelijk veel op racquetball, met de latere toevoeging van hoepels die als doel dienden. De belangrijkste focus van elke stad in het Maya-rijk, het balveld, werd vaak gebruikt als een proxy voor oorlog, een manier voor vijanden om hun geschillen zonder bloedvergieten te beslechten.
Bovendien zouden Maya-koningen, net zoals hun Azteekse tegenhangers, vaak dramatische re-enactments van hun mythes op het speelveld uitvoeren. De meest populaire mythe op het veld was die van de Maize Gods en de Hero Twins. Omdat ze fervente fans van pitz waren, speelden de maize-goden vaak luid, wat Xibalba, de god van de onderwereld, boos maakte. Dus doodde hij ze en begroef ze op het veld; hij nam ook een van hun hoofden en hing het aan een boom in de onderwereld. Het spuugde op een van de prinsessen van de onderwereld, die zwanger werd, en zij bracht de Hero-tweeling ter wereld, die de maïsgoden deed herleven.
Menselijke opofferingen speelden ook een rol. Gevangen koningen of de aanvoerders van het verliezende team werden vaak onthoofd na de wedstrijd, hoewel de spellen misschien net een uitgebreid ritueel zijn geweest, met de uitkomst vooraf bepaald.
9 Harpastum
Cultuur: Romeins
Harpastum, een vroege voorloper van de moderne rugby-sport, was een oud Romeins spel dat werd gespeeld met een kleine, harde bal met dezelfde naam. Afgeleid van twee vroege Griekse spellen varieerde het doel van de game vaak, maar elke versie bevatte twee teams. Sommige variaties betroffen een enkele speler in het midden van een scrum, probeerden het harpastum te pakken en te ontsnappen, waarbij de tegenstanders probeerden hem binnen en weg van de bal te houden.
Andere versies leken meer op rugby, met twee gelijk geëtiketteerde teams die zich op een veld plooiden, met doelen aan beide kanten. Passeerbewegingen, evenals schijnbewegingen, waren gebruikelijk, omdat het doel was om de bal naar de andere kant van het veld te krijgen en er waren veel verwondingen omdat er geen regels waren voor het vastpakken. Er werd een vooraf bepaalde hoeveelheid tijd afgesproken en de winnaar was het team met de meeste punten aan het einde.
Galen, de beroemde Romeinse arts, beweerde dat harpastum een van de grootste oefeningen was, omdat het goedkoop, gemakkelijk was en op maat gemaakt kon worden om bij het niveau van elke speler te passen.
8 Fisherman Jousting
Cultuur: Egyptisch
Het spel van keuze voor de arme en lagere klasse visser van de Nijl, visser steekspel was precies wat het klinkt als. Twee ploegen roeiers zouden hun slag slaan door hun handen of voeten te gebruiken om het andere team uit balans te brengen en ze in het water te sturen. Papyrusboten, aangedreven door palen die ook zouden worden gebruikt om het andere team te verslaan, waren het toneel voor de wedstrijden, waarvan sommige werden verondersteld om geïmproviseerde spellen te zijn die werden ontworpen om territoriale geschillen te beslechten.
In het algemeen een zeer gewelddadige sport, eindigde het steekspel van vissers vaak in de dood van een groot aantal deelnemers. Nijlpaarden en krokodillen zwierven door de wateren, klaar om de deelnemers die overboord waren gevallen, te verminken. Bovendien was zwemmen niet zo universeel beoefend als het nu is, en veel van de vissers verdronken simpelweg omdat ze niet wisten hoe te zwemmen.
Sommige geleerden geloven dat er misschien een religieus aspect aan sommige van de gevechten ook is geweest, met muurschilderingen van concurrerende boten vol met offers. De schippers lijken te racen om als eersten de goden te eren, met gevechten die tijdens een hechte race in het spel komen.
7 Buzkashi
Cultuur: Turks
Ontwikkeld door de Turkse bevolking ergens tussen de 10e en 15e eeuw, wordt de sport van buzkashi tot op de dag van vandaag nog steeds gespeeld, voornamelijk door de afstammelingen van zijn uitvinders. De nationale sport van Afghanistan, het gaat om twee teams, te paard, wiens doel het is om een geitenkarkas zonder kop over het veld te slepen en het in een vooraf bepaald gebied, meestal een cirkel, te laten vallen. Af en toe wordt een schaap of een kalf gebruikt in plaats van een geit.
Verboden onder het bewind van de Taliban, is buzkashi een gewelddadige sport, waarbij de renners uitgerust zijn met zwepen waarmee ze de paarden van de andere ruiters kunnen verslaan. Ze mogen hun zwepen niet zelf gebruiken, maar die regel wordt vaak genegeerd. Vaak is de sociale status afgeleid van het bezitten van de paarden van het winnende team voldoende om de kosten te dekken die samenhangen met het in stand houden van de gezondheid van de dieren tussen de wedstrijden. De oorsprong van deze gewelddadige sport gaat verloren in de tijd, maar het verhaal gaat dat Genghis Khan en zijn Mongolen vee zouden stelen van het Turkse volk, die de dood zouden strijden om het paard te pakken te krijgen.
6 Pato
Cultuur: Argentijns
Afgeleid van het Spaanse woord voor eend en ook bekend als horseball, is pato de officiële sport van Argentinië en een eclectische mix van polo en basketbal. De jongste sport op deze lijst, werd gemaakt in de jaren 1500 en werd oorspronkelijk gespeeld met een eend in een mand in plaats van de bal die de deelnemers van vandaag gebruiken. Bij een gewelddadige sport vielen renners elkaar vaak aan om te winnen, vaak omdat er veel geld op het spel stond.
In de loop van zijn geschiedenis is de sport talloze keren verboden, vooral vanwege het toenemende geweld dat vaak de dood van veel van zijn deelnemers tot gevolg had. In de 17e eeuw was de katholieke kerk zo bezorgd over de sport dat ze iedereen die speelde, excommuniceerde. Tot de 20e eeuw bleef het ondergronds, totdat wijzigingen in de spelregels het veiliger maakten om te spelen; de eend in een mand werd ook vervangen door een unieke bal met zes leren handvaten. De doelen zelf zijn in de loop van de tijd veranderd, evoluerend van een eenvoudige doos op de grond naar een hoepel met een net dat vandaag in gebruik is.
5 Hij is Hölua
Cultuur: Hawaiiaans
Een van de gevaarlijkere inzendingen op deze lijst, hij is hölua (Hawaiiaan voor 'sleeën') is een sport die meer dan 2000 jaar geleden op de Hawaiiaanse eilanden is ontstaan. Het bestaat uit een gevaarlijke tocht langs de kant van een vulkaan, met een grote slee gemaakt van hout en kokosvezels. Eenmaal bovenaan zou de rijder of een team van renners de helling af rennen, hetzij op hun buik of in een typische surfhouding.
Snelheden tot 80 kilometer per uur (50 mph) waren normaal en de races werden gezien als eerbetoon aan Pele, de Hawaiiaanse godin van het vuur en vulkanen. Een einde gemaakt door 19e-eeuwse christelijke missionarissen, die de sport zagen als gevaarlijk en tijdverspilling, is onlangs weer nieuw leven ingeblazen door inheemse Hawaiianen die proberen opnieuw contact te maken met hun erfgoed.
4 Pelota Purépecha
Cultuur: Mexicaans
Pelota purépecha is een pre-Latijns-Amerikaans spel vergelijkbaar met hockey, maar met een vurige draai: de sport wordt gespeeld met een bal die in brand staat. Vernoemd naar zijn uitvinders, het inheemse Purépecha-volk van wat nu de Mexicaanse staat Michoacán is, ging het om een bal die besmeurd was met dennenhars en in vuur was gezet, die was omsingeld door spelers gewapend met houten stokken. Aan weerszijden van een veld werden doelen gesteld en het doel was om de bal over de lijn te slaan.
De bal, bekend als een zapandukua, bestond normaal gesproken uit verweven stof en touw, en het spel werd normaal gesproken 's nachts gespeeld, omdat de bal zorgde voor meer spektakel onder het licht van de maan. Net als veel van de spellen die door de inheemse bevolking van Mexico zijn gemaakt, is pelota purépecha grotendeels vergeten, maar gezamenlijke inspanningen van de Mexicaanse regering helpen het bewustzijn voor dit stukje nationale geschiedenis te vergroten.
3 Naumachia
Cultuur: Romeins
Minder bekend dan de gladiatorgevechten die de Romeinse sportwereld bezochten, was een naumachia een schijnheilige zeeslag, gespeeld voor een menigte toeschouwers. Normaal gesproken pitting veroordeelde criminelen tegen elkaar, ze vonden vaak plaats in kunstmatige bassins speciaal ontworpen voor dit doel. Het vroegst opgetekende voorbeeld van een naumachia was in 46 voor Christus, begonnen door niemand minder dan Julius Caesar, die het gebruikte om zijn militaire prestaties te vieren in een Romeins ritueel dat bekend staat als een triomf.
In feite werden twee schepen aan beide kanten geplaatst, gevuld met "gewillige" deelnemers, en toen begonnen de gevechten. Het duurde tot een kant volledig was gedood. Sommigen van hen waren zo gedetailleerd dat zeedieren werden binnengebracht en in de wateren werden geplaatst. De grootste opgenomen naumachia werd opgericht door keizer Claudius in 52 na Christus, met 100 schepen en meer dan 19.000 mannen die aan het spel deelnamen.
2 Hurling
Cultuur: Iers
Een van de oudste games die nog steeds wordt gespeeld, is slingeren zoals hockey gemengd met lacrosse. In principe zijn er twee teams en het doel is dat de spelers een houten stok gebruiken, ook wel een hurley genoemd, om een kleine bal genaamd een sliotar in een doel te raken. De snelste veldsport ter wereld, met balsnelheden tot 145 kilometer per uur (90 mph), is zeer gebruikelijk, en deelnemers raken vaak gekneusd en bebloed na een wedstrijd.
Dat is echter niets vergeleken met de 3.000 jaar oude geschiedenis van de sport, waar het meer leek op oorlogsvoering, met relatief weinig regels en wedstrijden die dagen zouden kunnen duren. Bovendien zouden er teams in de honderden tegen elkaar kunnen squadreren die alleen maar bijdragen aan het geweld. De sport wordt verondersteld door de Kelten naar Ierland te zijn gebracht en bevat verhalen over mythologische helden die al in de 12e eeuw v.Chr.
1 Chunkey
Cultuur: Native American
Een van de vroegste sporten gespeeld in wat nu de Verenigde Staten is, chunkey werd ontwikkeld door de Mississippian cultuur en gecentreerd rond de oude stad van Cahokia. In principe heeft een willekeurig aantal mensen deelgenomen aan een van beide teams, hoewel het meestal een-op-een was. Een kleine stenen schijf rolde vanaf het startpunt en de andere teams gooiden speren naar het gebied waar ze dachten dat de schijf zou eindigen.
Verspreiding naar veel van de inheemse Amerikanen van het zuidoosten, wordt verondersteld dat Chunkey een belangrijke rol heeft gespeeld bij de gezamenlijke toetreding van de verschillende stammen, omdat zij een van de grootste Noord-Amerikaanse beschavingen ten noorden van Meso-Amerika hebben gevormd. Elke stam had unieke regels, maar de geest van het spel was hetzelfde. De sport werd zo serieus genomen en gokken zo ingebakken in de cultuur van Chunkey, dat verliezers in sommige gevallen zelfs zelfmoord zouden plegen, normaal omdat ze al hun bezittingen hadden ingezet.