10 keer hebben christenen, joden en moslims elkaar gered
Religieuze strijd gebeurt maar al te vaak. Of we nu geschiedenisboeken of actuele krantenkoppen lezen, er zijn veel te veel verhalen over mensen die anderen haten en zelfs toevlucht nemen tot vervolging en geweld vanwege religieuze verschillen. Dit lijkt vooral het geval te zijn in de drie grote Abrahamitische religies van het jodendom, het christendom en de islam. De bitterheid tussen deze drie religies kan zo diep verankerd lijken dat je je kunt afvragen of ze ooit vreedzaam zullen samenleven of ooit zullen kunnen bestaan.
Gelukkig, hoewel de problemen reëel en zeer ernstig zijn, vertellen ze niet het hele verhaal. Er zijn talloze voorbeelden van wederzijds respect en vrede tussen deze geloven. Meer dan dat, er zijn veel verhalen over de mensen van een van deze religies die alles riskeren om leden van een ander geloof te verdedigen. Deze verhalen zijn ook echt, en navertellen laat ons zien hoe de wereld eruit zou kunnen zien als elke persoon van elk geloof de liefde van de naaste zou hebben geleefd die alle religies als een centraal principe beschouwen.
10 Syrische moslims
Foto via WikipediaIn 1915 besloten de leiders van het afnemende Ottomaanse rijk dat ze een "Turkije voor Turken" wilden en startten ze hun eigen programma van wat nu "etnische zuivering" wordt genoemd. Ze richtten zich op de regio Armenië, waar ongeveer 2,5 miljoen Armeense christenen woonden. De systematische bloedbaden, inbeslagnames van goederen en deportaties, die meer dan een miljoen levens geëist hebben, zijn bekend geworden als de Armeense genocide.
Er was heel weinig internationale verontwaardiging over de gruweldaden en geen enkele natie kwam tussenbeide namens de Armeniërs. Er werd echter een toevluchtsoord aan hen gegeven in Syrië, en vooral de stad Aleppo. De Syrische bevolking bestond voornamelijk uit Arabische moslims, maar Syrië was een regio waar moslims, christenen en joden een lange geschiedenis van vreedzame coëxistentie hadden. Ze verwelkomden de Armeniërs en boden de vluchtelingen een veilige haven aan.
Het is een verschrikkelijke ironie dat vanaf eind 2012 honderdduizenden Syriërs vluchtelingen zijn geworden, ontsnapt aan het geweld van de terroristische groep ISIL. De internationale gemeenschap worstelt nog steeds met de beste manier om met deze crisis om te gaan, maar Armeense gemeenschappen in Europa, Canada en de Verenigde Staten zijn voorstanders geworden van de afstammelingen van de moslims die hen een eeuw geleden hebben gered.
9 Refik en Xhemal Veseli
Albanië is een andere Europese natie waar christenen, moslims en joden al heel lang in vrede samenleven. Een goed voorbeeld hiervan is te vinden in het verhaal van een 17-jarige moslimjongere, Refik Veseli, die als leerling werkte voor de Joodse fotograaf Moshe Mandil in Tirana. Toen de nazi's het land in april 1941 bezetten, besefte Refik dat Moshe in gevaar was. Refik nam Moshe, zijn vrouw Ela, en hun twee kinderen mee naar zijn ouderlijk huis in het afgelegen bergdorp Kruja.
Refik's broer Xhemal was ook bevriend geraakt met een joodse familie, de ben Yousefs, in Tirana, en bracht hen ook naar Kruja voor de veiligheid. De twee families bleven veilig bij de Veselis door vele gevaarlijke situaties tot na de oorlog.
De moed en vriendelijkheid van de Veselis is slechts een van de vele verhalen van Albanese moslims die joden huisvesten volgens hun erecode van Besa, wat letterlijk betekent "de belofte houden". Deze code vereist onder andere dat Albanese moslims een toevluchtsoord moeten bieden aan alle vluchtelingen en het onderwerp is van de documentaire van 2012 Besa: The Promise.
8 De Griekse bisschoppen
Griekenland is een plaats waar orthodoxe christenen en joden eeuwenlang in vrede samen hadden geleefd. Dit bleek uit de officiële protestbrief die Aartsbisschop Damaskinos en 27 prominente Griekse leiders tekenden nadat de nazi's veel Joden uit Griekenland hadden gedeporteerd. De brief zei gedeeltelijk:
In ons nationaal bewustzijn zijn alle kinderen van Moeder Griekenland een onafscheidelijke eenheid: ze zijn gelijke leden van het nationale lichaam, ongeacht religie. [...] Onze heilige religie erkent geen superieure of inferieure kwaliteiten gebaseerd op ras of religie, zoals staat vermeld: "Er is noch Jood noch Grieks" en veroordeelt dus elke poging om onderscheid te maken of raciale of religieuze verschillen te creëren. Ons gemeenschappelijk lot, zowel in dagen van glorie als in perioden van nationaal ongeluk, smeedde onafscheidelijke banden tussen alle Griekse burgers, zonder uitzondering, ongeacht ras.
De aartsbisschop publiceerde de brief en instrueerde zijn kerken stil om valse doopcertificaten uit te reiken aan Joden om hun identiteit te verbergen. Toen Damaskinos met een vuurpeloton werd bedreigd door de SS-commandant voor Griekenland, zei hij: "Volgens de tradities van de Grieks-orthodoxe kerk zijn onze prelaten opgehangen, niet geschoten. Respecteer alstublieft onze tradities! "
Net zo inspirerend is het voorbeeld van bisschop Chrystomos en burgemeester Lucas Karrer van het eiland Zakynthos, waar 275 joden woonden. Toen de nazi's een lijst met de namen van alle joden op het eiland eisten, antwoordde de bisschop met een brief die slechts twee namen had: die van hem en de burgemeester. De nazi's doorzochten het eiland, maar de bevolking had met succes alle joden verborgen.
Toen het eiland werd getroffen door een verwoestende aardbeving in 1953, was Israël de eerste natie die hulp zond. Samen met de hulp kwam er een brief die luidde: 'De Joden van Zakynthos zijn hun burgemeester of hun geliefde bisschop en wat zij voor ons hebben gedaan, nooit vergeten.'
7 De redding van Denemarken
Er is een vaak verteld verhaal over de Deense Joden en de dingen die hun landvolk deed om hen te beschermen. De nazi's bezetten Denemarken in april 1940. Enige tijd daarna ging het verhaal, de regionale SS-commandant ging naar koning Christian X en eiste dat alle Deense joden verplicht waren een gele davidster op hun kleding te dragen, zodat ze gemakkelijk konden worden geïdentificeerd.De nazi's waren geschokt toen de koning een paar dagen later in het openbaar verscheen met een gele ster op zijn kleren. Hij moedigde alle Denen aan om zijn voorbeeld te volgen, zodat er geen manier was om Jood van heiden te onderscheiden in Denemarken.
Helaas is dit prachtige verhaal een stedelijke legende, maar het weerspiegelt wel degelijk de gevoelens van de mensen in Denemarken. De Noordse natie was overwegend luthers christen, maar er was een lange traditie van goede relaties tussen christenen en joden. In feite waren de banden tussen joden en christenen zo sterk dat de nazi's aanvankelijk besloten om niet de kwestie aan te kaarten van wat zij de 'joodse kwestie' noemden.
Er was ook een wederzijds verzet tegen de nazi's en hun bezetting, en de Denen van alle religies namen deel aan daden van verzet en sabotage. In september 1943 besloten de nazi's, geconfronteerd met de geallieerde opmars, om alle Deense joden naar concentratiekampen te deporteren. Toen hij dit hoorde, schakelde het Deense verzet, geholpen door een groot deel van de bevolking, zich snel in om een evacuatie te organiseren. Joodse gezinnen waren verstopt in privéwoningen, kerken en zelfs de eigendommen van de Deense koninklijke familie, terwijl Deense functionarissen allerlei uitsteltactieken gebruikten om zoekopdrachten te voorkomen. Door de maand oktober werden boten, voornamelijk vissersschepen, gebruikt om 7.200 Joden en 700 heidense familieleden naar veiligheid te brengen in het neutrale Zweden, waarmee dit de grootste redding van Joden uit bezet Europa in de Tweede Wereldoorlog was.
6 De Grote Moskee van Parijs
Foto credit: LPLTEr zijn veel verhalen over heroïsche groepen en individuen die het risico liepen om Joden te huisvesten voor de nazi's. Een van de meest onverwachte is die van Si Kaddour Benghabrit, de oprichter en rector van de Grote Moskee van Parijs en zijn gemeenschap.
De moskee werd in 1922 gebouwd ter ere van de moslimnaties in Noord-Afrika die Frankrijk in de Eerste Wereldoorlog hadden geholpen. De nazi's bezetten Parijs in juni 1940. In juli 1942 arresteerden zij 12.884 Joden, waaronder 4.115 kinderen, met het plan om hen te sturen allemaal naar het vernietigingskamp van Auschwitz. De moskee zorgde echter voor een natuurlijke veilige haven. De Sefardische Joden uit Noord-Afrika spraken Arabisch en deelden veel van de culturele gewoonten van hun islamitische buren. Met een beetje acteerwerk konden ze gemakkelijk doorgaan als moslim-Arabieren. De moskee was een plaats waar joden en verzetsstrijders konden rusten, baden, eten en een tijdelijk heiligdom van de nazi's konden vinden.
De historische gegevens zijn vaag, maar een onbevestigde verklaring suggereert dat de moskee misschien wel 1700 mensen, voornamelijk joden, heeft beschut tegen arrestaties tijdens de oorlogsjaren. De meeste historici geloven dat de moskee in totaal ongeveer 100 joden heeft kunnen helpen.
Het verhaal is het onderwerp van het kinderboek De Grote Moskee van Parijs: een verhaal over hoe moslims de joden redden tijdens de holocaust door Karen Gray Ruelle en Deborah Durland DeSaix en de 2011 Franse film Les Hommes Libres ("Vrije mannen").
5 Corrie Ten Boom
Foto credit: Bundesarchiv, Bild 183-1985-0417-15 / CC-BY-SA 3.0Corrine "Corrie" ten Boom was een Nederlandse vrouw die door de Yad Vashem Remembrance Authority werd geëerd als een van de Righteous Among the Nations voor haar werk in het redden van Joden uit de nazi's tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Corrie en haar familie waren leden van de Nederlandse Hervormde Kerk, die leerde dat de uitroeiing van de Joden een onrecht was voor hun medemensen en een belediging voor God. Ze nam dit ter harte en probeerde haar Joodse buren te helpen en te beschermen op elke mogelijke manier. Ze werkte vanuit haar ouderlijk huis in Haarlem, waar ze het ombouwde tot een veilig huis waar Joodse vluchtelingen zich konden verstoppen totdat ze het land in veiligheid konden worden gesmokkeld. Ze geeft er een boeiend verhaal van in haar boek, De schuilplaats. Ze redde bijna 800 mensen van de Holocaust.
Op 28 februari 1944 overviel de Gestapo het huis van de Boom. Ze vonden geen enkele van de zes vluchtelingen die zich daar schuilhielden, maar ze arresteerden Corrie, haar vader, broer, beide zussen en andere familieleden toch. Zij en haar zus Betsy werden overgebracht naar concentratiekamp Ravensbrueck, waar Betsy stierf. Haar vader stierf ook in een andere gevangenis.
Corrie ten Boom werd vrijgelaten toen de oorlog ten einde kwam. Ze keerde terug naar haar huis en werkte tot haar dood in 1983 voor de oorzaken van verzoening en vrede.
4 Tahrirplein
Fotocredit: Jonathan RashadEind januari 2011 werd het Tahrir-plein in Caïro een gebied van intens protest tijdens de Egyptische opstand. De revolutie, die dictator Hosni Mubarak van de macht verdreef, was opmerkelijk vanwege het gebrek aan geweld. Het leverde ook opvallende beelden op van Egyptische moslims en koptische christenen die samenwerken om een betere toekomst voor hun land te creëren.
De Kopten zijn een christelijke sekte die al sinds de oudheid in Egypte is. Voor het grootste deel van hun geschiedenis was de relatie redelijk goed, maar in de moderne tijd zijn er spanningen geweest. Zowel de Mubarak-regering als de Moslimbroederschap zijn ervan beschuldigd anti-Koptisch sentiment in Egypte voor hun eigen doeleinden op te wekken.
Maar tijdens de demonstraties op het Tahrir-plein was er een opmerkelijke mate van samenwerking en goede wil tussen de twee religies, terwijl moslims en christenen samen een beter Egypte eisten. Het meest dramatische bewijs hiervan kwam op vrijdag 4 februari, die door demonstranten werd aangeduid als de dag van vertrek. Toen moslims hun matten verspreidden voor het middaggebed, sloegen christelijke demonstranten de handen in elkaar en vormden een beschermende cirkel om hen heen. Christenen en moslims kwamen samen om te protesteren tegen de regering, waarbij de halve maan het kruis omarmde en een populair symbool werd op het Tahrir-plein.
Gebeurtenissen sinds de opstand hebben aangetoond dat Egyptische moslims en christenen nog een lange weg te gaan hebben naar vreedzame coëxistentie, maar Tahrir Square herinnert eraan dat er veel mensen van beide religies zijn die naar die dag verlangen.
3 De Shomrim
Foto via WikipediaSinds 2008 was de orthodox-joodse gemeenschap in Stamford Hill, Londen (waarvan sommige hierboven zijn afgebeeld), beschermd door de Shomrim, een patrouille van joodse burgers die samen met de politie misdaden meldt en voorkomt. In 2013 bereikte de groep een internationale bekendheid toen zij hun patrouilles uitbreidden om ook moslimwijken te beschermen.
De verandering kwam na een piek in anti-moslimgeweld na de moord op soldaat Lee Rigby in 2013 door moslimextremisten. Het geweld omvatte de brandbom van verschillende moskeeën. Bezorgd over het vermogen van de politie om moslims te beschermen, benaderden gemeenteraadsleden van Hackney, Noord-Londen, de Shomrim, die goed georganiseerd waren en zich dicht bij de moslimgebieden bevonden.
Ze waren blij om te helpen. Shomrim-lid Shulem Stern vertelde de AFP: "De lokale moslims en lokale Joodse mensen doen zoveel zaken samen. Ook in religieuze aspecten zijn er veel overeenkomsten. Omdat we zichtbaar zijn en een lange geschiedenis van haatmisdrijven hebben, zijn we ook erg alert op iets ongewoons. "
Toen de Shomrim - die hun naam ontleenden aan een Jiddisch woord voor "bewakers" - voor het eerst georganiseerd waren, was er een angst voor waakzaamheid, maar ze hebben bewezen waardevolle bondgenoten te zijn voor de politie, handelend als hun ogen en oren. Door steekvesten te dragen met het woord SHOMRIM op hun traditionele orthodoxe kleding, zijn ze een welkome aanwezigheid en een symbool van hoop geworden voor Londenaren van alle religies.
2 De Oslo-synagoge
Foto credit: Grzegorz WysockiIn februari 2015 verzamelden meer dan 1.000 Noorse moslims zich in de enige functionerende Oslo-synagoge, hierboven weergegeven. Ze hielden elkaars hand vast om een beschermende lijn rondom het gebouw te vormen en zongen: "Nee tegen antisemitisme. Nee tegen islamofobie. '
De demonstratie was een symbolische blijk van steun en vreedzame coëxistentie. Het kwam een week na een schietpartij op een evenement ter bevordering van de vrijheid van meningsuiting in een synagoge in Kopenhagen. De in Denemarken geboren Omar Abdel Hamid El-Hussein, de zoon van de Palestijnse immigranten, heeft twee mensen vermoord, blijkbaar als een haatmisdaad, maar de Oslo-moslims wilden dat de natie wist dat de verontruste jongeman geen afspiegeling was van hun gemeenschap.
"De mensheid is er één en we zijn hier om dat te demonstreren," zei organisator Zeeshan Abdullah tijdens het evenement. "Er zijn veel meer vredestichters dan oorlogsstokers. Er is nog steeds hoop voor de mensheid, voor vrede en liefde, voor religieuze verschillen en achtergronden. "
1 Christenen en moslims in Kameroen
Fotocredit: Elin BeckmannKameroen is een centraal Afrikaans land waar het christendom en de islam generaties lang harmonieus naast elkaar hebben geleefd. Nu bundelen leden van beide religies hun krachten tegen de radicale groep Boko Haram, die een extremistische islamitische staat in de regio wil vestigen.
Sinds Boko Haram zowel kerken als moskeeën heeft aangevallen, hebben de inwoners van Kameroen een unieke strategie bedacht. Wanneer christenen in aanbidding zijn, bewaken moslims hun kerken. Wanneer moslims in gebed zijn, beschermen christenen hun moskeeën, zoals de hierboven afgebeelde Lamido Grand Mosque.
Het is een nieuwe tactiek, maar de goede relatie tussen de religies gaat ver terug in het land. Joseph Klofou van de Protestantse Kerk van Kameroen zei het zo: "Ik voel me gefrustreerd als ik zie dat mijn broers en zussen sterven. Ik moet handelen terwijl ik tot God bid om zijn engelen en strijders te sturen om Boko Haram te bestrijden omdat hij de barmhartige God van legers is. '
Djafarou Alamine van de centrale moskeeën gaf hetzelfde gevoel: "Ik ben uit om te vechten omdat Boko Haram een groep slechte mensen is. De islam veroordeelt alles wat ze hebben gedaan met zowel christenen als moslims die allemaal Gods schepselen zijn, ook al hebben ze religieuze verschillen. '
Deze religieuze leiders en de mensen die zij dienen hebben ervoor gekozen moedig op te komen voor elkaar en tegen gewelddadig extremisme.