Delen:
10 dingen die u waarschijnlijk niet wist over de Cubaanse rakettencrisis
Iedereen weet dat de VS-Sovjet confrontatie tijdens de Cubaanse rakettencrisis bijna leidde tot een nucleaire oorlog die de wereld zou hebben vernietigd. Of waren we daar verkeerd over? En hoe hebben de Sovjets duizenden troepen en nucleaire raketten naar Cuba kunnen transporteren zonder dat de VS hen hebben tegengehouden voordat de raketten op hun plaats waren?
Er zijn veel belangrijke feiten over de Cubaanse rakettencrisis die niet algemeen bekend zijn.
Uitgelichte afbeelding: Wikimedia10 De VS zouden de oorlog hebben overleefd
Er wordt vaak beweerd dat de Cubaanse rakettencrisis de VS zou hebben veranderd in een nucleaire woestenij waar de tijd voorbij was Mad Max-stijlende bendes die zich van de ruïnes van de steden ontdoen. Maar niets is minder waar.
De VS zouden het als een functionerend land hebben overleefd en zouden slechts zijn getroffen door 30 of zoiets kernwapens, niet genoeg om alle hoofdsteden van de Amerikaanse staat uit te schakelen. Aan de andere kant hadden de Sovjet-Unie en Europa niet zoveel geluk gehad.
De reden is de ongelijkheid in nucleaire bewapening tussen de USSR en de VS. Tijdens de crisis hadden de VS 3.500 kernwapens in staat om de Sovjet-Unie te bereiken via bommenwerper of raket. De Sovjets hadden slechts ongeveer 350 nucleaire wapens in staat om Amerika te bereiken.
Ook hadden de Sovjets iets meer dan 12 ballistische raketten die in staat waren om de VS te bereiken, nauwelijks een raketregen van de dood. Ongeveer 90 kernwapens werden gemonteerd op onderzeeërs van ballistische raketten, die kwetsbaar zouden zijn geweest bij het lanceren van hun raketten. De resterende 200 wapens waren op langeafstandsbommenwerpers, die de Amerikaanse luchtverdediging gemakkelijk had kunnen vernietigen.
Wat de nucleaire fall-out betreft, werden de meeste nucleaire wapens in die tijd ingesteld op luchtstormen om steden te vernietigen, wat veel minder radioactieve neerslag zou hebben weggegooid dan grondstormwapens.
9 Een beer getriggerd een vals alarm
Slechts een handvol dagen nadat president John F. Kennedy had aangekondigd dat er Sovjetraketten waren in Cuba, zweefde Volk Field Air Base vol met activiteiten. Er was een alarm afgegaan, wat een signaal was dat Sovjet-bommenwerpers op dat moment over de Noordpool vlogen.
Amerikaanse jagers gewapend met nucleaire lucht-luchtraketten moesten hen tegenhouden. Jets stonden in de rij om op te stijgen toen de missies van de piloten plots werden geannuleerd - omdat het hele ding een vals alarm was, veroorzaakt door het verkeerde geluid dat uit de luidsprekers kwam.
Bij een controlecentrum van de US Air Force in de buurt van Volk Field was een zwarte beer over een hek gekropen en had sabotagealarmen geactiveerd die naar andere bases werden uitgezonden. Maar de Luchtmachtbasis van het Volk Veld had in plaats daarvan een oorlogsalarm ontvangen, wat de massale mobilisatie teweegbracht.
Gelukkig loste de communicatie met het controlecentrum de fout snel op en racete een voertuig naar de startbaan om te voorkomen dat het vliegtuig zou opstijgen.
8 Kennedy's 'Cold' Excuse
Eind oktober 1962, vlak voordat Kennedy gepland was om een tournee door de VS te beëindigen tijdens de Century 21 Exposition in Seattle, boog hij zich voorover. Kennedy's perssecretaris kondigde aan dat Kennedy verkouden was en terugkeerde naar Washington, DC. Per direct.
De administratie gaf de pers zelfs een foto van Kennedy die eruit zag alsof hij ziek was. Hij droeg ook een hoed, alleen de tweede keer dat hij ooit een hoed had gezien. Toen hij hoorde dat de president ziek was, nodigde de Century 21 Exposition vice-president Lyndon Johnson uit om Kennedy's plaats in te nemen. Maar Johnson leek ook verkouden.
Natuurlijk waren de "verkoudheden" leugens. Maar het excuus was ironisch, aangezien Kennedy en Johnson te maken hadden met een ernstig geval van de Koude Oorlog.
Amerikaanse spionvliegtuigen hadden Sovjetraketten enkele dagen eerder in Cuba gefotografeerd. Kennedy wilde de situatie niet openbaar maken, dus startte hij de voorgeprogrammeerde nationale tournee. Toen ontdekten analisten dat de raketten eerder klaar zouden zijn om te vuren dan ze hadden verwacht, wat Kennedy ertoe bracht om zijn tournee kort te maken met het "koude" excuus.
7 Onderhandelen via openbare mededelingen
De Cubaanse rakettencrisis werd uiteindelijk opgelost door onderhandelingen tussen de leiders van de VS en de USSR. Maar hoe communiceerden de twee leiders? Was het via de telefoonlijn of post?
Geen van beide. Tijdens de crisis ontdekten de twee leiders dat de meest effectieve manier van communiceren was via openbare aankondigingen, die vervolgens via de internationale pers werden doorgegeven aan de andere leider.
Gezien de enorme diplomatieke bureaucratie die door beide partijen werd aangewend, duurde de formele communicatie tussen Kennedy en Nikita Chroesjtsjov zes uur via officiële kanalen. Tijdens de crisis waren enkele uren een eeuwigheid waarin alles kon gebeuren. Publieke aankondigingen werden een lastig maar effectief middel om informatie tussen de superkrachten door te geven.
De Sovjets hadden zelfs Aleksandr Fomin, een van hun KGB-agenten, berichten sturen aan een ABC-correspondent om aan Kennedy te geven. Nadat de Cubaanse rakettencrisis was afgelopen, werd de langverwachte hotline van Washington-Moskou opgericht om de Amerikanen en de Sovjets een directe link te geven. Op die manier konden ze snel met elkaar praten om kleverige geopolitieke situaties te voorkomen.
6 halsbanden en maandverband
Terwijl de Cubaanse rakettencrisis plaatsvond, blokkeerde de Amerikaanse marine Cuba niet alleen en jaagde ze op Sovjet-vrachtschepen. De VS vlogen ook uitdagende spionagemissies op laag niveau over Cuba met behulp van in een carrier gelanceerde RF-8 Crusader-vliegtuigen.
Terwijl ze naar hun doelen snelden, steeg het vliegtuig op slechts 60 meter (200 voet) boven Cuba tijdens de eerste verkenningsritten om luchtdoelgeschut te voorkomen. Toen klommen ze tot 300 meter om foto's te maken en het zware luchtafweervuur te ontwijken. Uiteindelijk doken ze terug naar beneden tot 60 meter en ontsnapten. Geen van de RF-8's is ooit neergeschoten.
Verrassend genoeg hielpen halsbanden en maandverband deze bemanning enorm in hun spionage-missies over Cuba.Een nieuw apparaat ontworpen om de RF-8-piloten te waarschuwen voor binnenkomende luchtafweerraketten, had de neiging zich los te maken en rond de cockpit te stuiteren.
Met dit nieuwe probleem werden de piloten geconfronteerd met een grote dreiging dat ze door de waarschuwingsapparaten in hun hoofd werden geraakt omdat ze door de Cubanen neergeschoten werden. Om het probleem op te lossen, gebruikten de piloten halsbanden als bevestigingsmiddelen en maandverbanden als opvulling.
5 Het Sovjetruimteprogramma en raketmachten
Op het hoogtepunt van de crisis in oktober 1962 lanceerden de Sovjets twee Mars-gebonden ruimtesondes acht dagen uit elkaar. Beide sondes zijn mislukt. De eerste sonde brak in de baan van de aarde en de tweede sonde faalde op weg naar Mars. Omdat het puin van de eerste sonde werd gevolgd door de VS-radar voor vroegtijdige waarschuwing, werd tijdelijk gevreesd dat de Sovjets in de VS raketten hadden gelanceerd.
De Sovjets waren in die tijd ook bezig met het R-7 ICBM, dat kon worden gelanceerd vanaf dezelfde lanceerplatforms als de sovjet Mars-sondes. De raket voor de tweede sonde van de Sovjet-Mars was bezig een potentieel raketlanceerplatform te veroveren, dat de Sovjet militaire reactie op de crisis belemmerde.
Als gevolg hiervan werden alle lanceringen van het Sovjetruimteprogramma opgeschort. De tweede Mars-sonde kreeg de opdracht om van de pad te worden verwijderd om plaats te maken voor een raket met nucleaire tip. De raket bereikte echter niet de pad voordat de crisis was opgelost, dus de Mars-sonde werd gelanceerd.
4 De marineofficier die de kernoorlog heeft afgewend
Op 27 oktober 1962, Amerikaanse torpedojager USS Beale viel oefeningsdieptebommen om een Russische B-59 onderzeeër naar het oppervlak te krijgen. De bemanning van de Russische onderzeeër had echter geen idee dat de dieptebommen niet-dodelijk waren. Ze dachten dat de oorlog was uitgebroken en ze werden aangevallen.
De kapitein bereidde zich voor om een nucleaire torpedo af te vuren op een nabijgelegen Amerikaans vliegdekschip. Als zijn onderzeeër zou sterven, waarom zou hij dan geen Amerikaanse luchtvaartmaatschappij meenemen?
De kapitein had echter toestemming nodig van twee hogere officieren voordat hij een nucleaire torpedo kon lanceren. Vasili Arkhipov, een van die officieren, weigerde de aanval goed te keuren. Uiteindelijk overtuigde hij de kapitein om naar boven te komen om te zien of de oorlog daadwerkelijk was begonnen. Daarbij heeft hij waarschijnlijk miljoenen mensen over de hele wereld gered van de dood in de oorlog die zou zijn ontstaan als een Amerikaanse luchtvaartmaatschappij werd genegeerd.
3 Castro was Egging over de Sovjets
Terwijl Kennedy en Chroesjtsjov in oktober 1962 op weg waren naar een oplossing voor de Cubaanse rakettencrisis, werd de Cubaanse leider Fidel Castro buiten de onderhandelingen gehouden. Zich niet bewust van de hectische pogingen van de VS en de Sovjet-Unie om de situatie onschadelijk te maken en uit vrees voor een naderende Amerikaanse invasie, bevond zich een zeer opgewonden Castro zich op 27 oktober in een bunker.
Daar, na het vragen van de mening van de Sovjetambassadeur, schreef Castro een brief aan Chroesjtsjov waarin hij eiste dat de Sovjets de VS preventief vernietigen. Maar dat is precies waarom Castro uit de kring was geweerd. Chroesjtsjov wilde het advies niet van een persoon die hij als een gek zag.
Ook zou de betrokkenheid van Castro de onderhandelingen ingewikkelder hebben gemaakt omdat Castro dingen wilde die Kennedy niet zou accepteren, zoals een terugtrekking uit de Amerikaanse basis in Guantanamo. Als de oorlog uitbrak, geloofde Castro ook dat het beter was om door de VS te worden gekenschetst (nadat de Amerikaanse steden waren genageld) dan dat Amerikaanse troepen Cuba binnenvallen.
2 Eisenhower voorspelde de crisis
In april 1961 vond de rampzalige invasie van de baai van varkens plaats tijdens het presidentschap van de onlangs ingewijde John F. Kennedy. Het diende niet alleen als katalysator voor Cubaanse paranoia, maar ook voor de Cubaanse rakettencrisis minder dan twee jaar later. Deze epische ramp zorgde ervoor dat de Sovjets Kennedy zagen als een besluiteloos individu en moedigde hen aan om de VS te provoceren op manieren die ze anders misschien niet hadden.
Voormalig president Dwight Eisenhower zag dit allemaal aankomen. Vlak na het fiasco van de Bay of Pigs vroeg Kennedy Eisenhower om advies. Op zijn beurt vroeg Eisenhower aan Kennedy waarom hij geen luchtsteun had gegeven aan de Cubaanse bannelingen die Cuba binnenvielen. Kennedy antwoordde dat hij zich zorgen maakte dat de Sovjets op een lugubere manier zouden reageren in Berlijn.
In een griezelig accurate voorspelling zei Eisenhower tegen Kennedy dat de Sovjets het gebrek aan luchtsteun zouden zien als een zwakte en "aangemoedigd zouden zijn om iets te doen dat ze anders niet zouden doen", wat minder dan twee jaar later gebeurde.
1 De Sovjets probeerden opnieuw
In 1970, acht jaar na de Cuban Missile Crisis, vonden overvliegen door Amerikaanse spionvliegtuigen opnieuw bewijs van Sovjet-activiteit in Cuba. Dit omvatte de bouw van een marinebasis bij Cienfuegos die in staat was Sovjet-ballistische onderzeeërs te ondersteunen en ballistische raketten opnieuw dicht bij de VS te plaatsen.
In alle opzichten zou het de Cubaanse rakettencrisis opnieuw zijn geweest. De VS waarschuwden de Sovjets om zich terug te trekken. Maar de Sovjets beweerden dat de basis hun overeenkomst niet schond om "offensieve wapens" in Cuba te plaatsen. Ze hadden de overeenkomst getekend aan het einde van de Cubaanse rakettencrisis.
Amerikaanse verdenkingen werden verzegeld toen voetbalvelden werden aangelegd in Cuba. Zoals de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Henry Kissinger zei: "Cubanen spelen honkbal, Russen spelen voetbal." Nadat de Sovjetaanwezigheid was bevestigd, trok de VS een streep door het zand met strenge waarschuwingen. De bouw op de Cubaanse marinebasis werd geleidelijk gestopt, waardoor een potentieel vervolg op de Cubaanse rakettencrisis werd voorkomen.