Delen:
10 Feiten over de 'Untouchables' van Frankrijk
In de oude hindoe-tradities van India wordt een lid van de Dalit-kaste als 'onaanraakbaar' beschouwd. Anderen, die niet tot een kaste behoren, kunnen ook 'onaanraakbaar' zijn. Ondanks het werk van de moderne oprichter van India, Mahatma Gandhi, de onaanraakbaren van India wordt nog steeds op veel manieren onderdrukt.
Naast het feit dat ze niet buiten hun kaste mogen trouwen (dit beleid wordt endogamie genoemd), leven velen nog steeds in afgelegen delen van dorpen en steden. De meesten werken in slecht betaalde beroepen die anderen als 'smerig' beschouwen. Ondanks de wettelijke erkenning door de regeringen van India en Pakistan van onaanraakbaren, lijdt de kaste nog steeds aan de vooroordelen.
De mensen in het Westen geloven graag dat zulke strenge kastebeperkingen een zaak van het Oosten zijn. Het dichtste equivalent van een kastesysteem in Noord-Amerika en Europa is immers sociale klasse, een ietwat dynamische hiërarchie die kan veranderen met de omstandigheden. Hoewel de werkende klasse en de werkende armen in de ontwikkelde wereld niet in staat zijn om zo veel op te stijgen als ze zouden willen geloven, voelen ze zich waarschijnlijk meer vrij dan onaanraakbaren in India.
In Frankrijk bestaat een van de echt gehate kasten van het Westen. Riep de Cagots, deze mensen van de Pyreneeën zijn lang veracht, afgezonderd en verborgen voor het moderne leven. Het vreemdste is dat niemand er zeker van lijkt te zijn waarom de Cagots op deze manier zijn behandeld.
Aanbevolen afbeelding tegoed: tomknoxwriter.com10 A Vanishing People
Tegen de 21e eeuw hadden de Cagots van Frankrijk hun aantal aanzienlijk zien slinken. Gedurende meer dan 1000 jaar bestonden de Cagots van zuidwest Frankrijk in de periferie van de Europese cultuur en nu kan hun unieke identiteit en geschiedenis voorgoed verdampen.
Rond 2008 begonnen Britse kranten en tijdschriften met het profileren van Marie-Pierre Manet-Beauzac, de vrouw die bekend staat als "de laatste Cagot". Het unieke van Manet-Beauzac was natuurlijk haar bereidheid om de media te vertellen dat zij inderdaad een Cagot is. Voor een moeder van drie kinderen kan een dergelijke opname gevaarlijk zijn.
Manet-Beauzac moest via genealogisch onderzoek achterhalen wat haar Cagot-afkomst was, waaruit bleek dat haar bloedlijn bestond uit veel timmerlieden, mandenvlechters en sterk verarmde boeren. Een dergelijke geschiedenis is een aanwijzing voor de voorouders van Cagot, want deze bergbewoners zijn sinds hun eerste verschijning in de geschiedenisboeken in de 11e eeuw aan verschillende transacties gebonden.
Tegenwoordig weten we veel meer over de historische onderdrukking van de Cagots dan over het huidige aantal in Frankrijk en Noord-Spanje. Het zou heel goed kunnen dat de cultuur van de Cagots binnenkort voorgoed zal verdwijnen.
9 stereotypen
Gedurende een groot deel van hun geschiedenis werden de Cagot beschouwd als een ziek volk. Hun buren vertelden verhalen over hoe alle Cagots vervormde hoofden hadden, voeten met zwemvliezen en ontbrekende oorlellen. Tegenwoordig wordt de term "Cagot-oor" nog steeds gebruikt om een oor zonder oorlel te beschrijven.
De verhalen over fysieke misvormingen bij de Cagots zijn waarschijnlijk indicatief voor hoge niveaus van inteelt. Aangezien Cagots voor een groot deel van hun geschiedenis gedwongen waren om endogamie te beoefenen, zou het niet verrassend zijn als velen sterk ingeteeld waren.
Anderen stereotypen van de Cagots zijn geruchten over hen met groen bloed dat op Goede Vrijdag uit hun buik sijpelde. Men zei dat Cagot-huid een vreselijke geur verspreidde die appels en ander fruit eenvoudig kon verwoesten door aanraking. Sommigen beweerden zelfs dat de Cagot een groep zwarte magiërs waren die duivelse rechten uitoefenden in hun geïsoleerde dorpen.
In de Middeleeuwen werden lokale wetten uitgevaardigd om ervoor te zorgen dat de "vuile" Cagotten zich niet aan de "zuivere" Fransen hielden. Stereotypen speelden waarschijnlijk een grote rol in deze wettelijke vervolging.
8 Mogelijke oorsprong: Moorse soldaten
Een van de meer duurzame theorieën over waarom de Cagots ooit zo gehaat waren, komt van oorsprong uit het nabijgelegen Spanje. In 711 veroverde een islamitisch leger onder leiding van Arabieren en voornamelijk samengesteld uit Berbers en andere stammenmilitairen uit Noord-Afrika, het Visigotische Spanje (waaronder delen van het hedendaagse Portugal). Als gevolg hiervan werd Spanje onderdeel van het Umayyad-kalifaat in Damascus.
Dit zou echter niet gelden, en de stad Cordoba verklaarde het islamitische Spanje onafhankelijk van het Abbasidenkalifaat in Bagdad in 929. In tegenstelling tot het populaire idee van een zeer tolerante islamitische staat in Spanje verlieten de Cordobannen het rijk van Abbasid omdat ze het niet eens waren met het gebrek aan jihadistische vurigheid die uit het zeer geavanceerde hof in Bagdad komt.
Honderden jaren lang vochten christelijke ridders in Spanje en Frankrijk ontelbare veldslagen tegen de islamitische heersers in Andalusië. Na de mislukte expeditie naar Frankrijk in 732 begon de islamitische heerschappij in Spanje zeer traag maar gestaag af te nemen naarmate verschillende christelijke koninkrijken in het land vochten en hun onafhankelijkheid wonnen.
Op verschillende plaatsen in de Middeleeuwen probeerden vurig jihadistische Berber-dynastieën uit Noord-Afrika, zoals de Almoraviden en Almohaden, de islamitische controle in Iberië te herstellen. Ze brachten hernieuwde religieuze twisten met zich mee tussen moslims, christenen en joden.
Een populaire theorie beweert dat de Cagots van Frankrijk rechtstreeks afstamden van islamitische soldaten uit Spanje die uiteindelijk naar het noorden migreerden. Sommigen beweren dat de Cagots werden gehaat door hun christelijke buren vanwege hun Berberse of Moorse bloed. Er is zelfs gesuggereerd dat Cagots Sub-Saharaans Afrikaans DNA bevatten, omdat het islamitische Spanje in de Middeleeuwen een van de grootste zwarte populaties in Europa had.
7 Mogelijke oorsprong: afstammelingen van de Visigoten
De theorie van de Moorse afkomst voor de Cagots is voornamelijk gebaseerd op het idee dat Cagots normaal een donkerdere huid hebben dan hun niet-Cagot buren. Sommige DNA-analyses hebben echter aangetoond dat Cagots niet genetisch verschillen van andere populaties in de Pyreneeën. In zijn boek De ontdekking van Frankrijk, Graham Robb zegt dat de Cagots onopvallend zijn in termen van hun genetica. Dit lijkt erop te wijzen dat de Cagots van Europese oorsprong zijn.
Een van de mogelijke oorsprongsverhalen over de Cagots is dat zij de afstammelingen zijn van de Visigoten, een Germaanse stam die Spanje regeerde en delen van Portugal en Frankrijk na de val van het West-Romeinse Rijk.
Hoewel ze door de Romeins-Iberische bevolking 'barbaren' werden genoemd waarover ze regeerden, waren de Visigoten eigenlijk een zeer gecultiveerd volk dat veel deed om het Grieks-Romeinse en christelijke erfgoed van Spanje te behouden. Schrijver Dario Fernandez-Morera beweert dat de Visigoten het meest 'geromaniseerd' waren van alle Germaanse stammen en dat hun koninkrijk warme betrekkingen met Constantinopel onderhouden.
De verovering door de Oemayyaden van de achtste eeuw verwoestte veel van wat over de Visigoten kon worden bestudeerd. Het is heel goed mogelijk dat sommige van deze Germaanse mensen onderdak zochten in Frankrijk, dat in die tijd geregeerd werd door een ander Germaans volk, de Franken.
Hoewel dit zeer aannemelijk is, verklaart de Visigotische extractie geen eeuwenlange haat jegens de Cagots. Het was immers het Visigotische koninkrijk van Asturië dat de christelijke beschaving in Spanje redde door een Oemayyaden leger te verslaan in de Slag bij Covadonga.
6 Mogelijke oorsprong: katharen
Eén theorie pretendeert de al lang bestaande haat tegen de Cagots uit te leggen. Volgens deze opvatting zijn de Cagot de afstammelingen van de Katharen, een religieuze sekte die werd verdreven en uit het Franse leven werd verwijderd tijdens de Albigenzen kruistocht.
In het begin van de 13e eeuw probeerden de katholieke kerk en de koning van Frankrijk de onafhankelijkheid van de lokale heersers van de Languedoc, een regio in Zuid-Frankrijk, uit te roeien. Begin in 1208, Paus Innocentius III verklaarde een officiële kruistocht tegen Raymond V, graaf van Toulouse. De paus excommuniceerde Raymond en stuurde de krijgsheer Simon de Montfort achter hem aan.
De kruistocht zou een reeks bloedige belegeringen in Zuid-Frankrijk zien, vooral in de buurt van het Katharen bolwerk van Carcassonne. Uiteindelijk bleken de katholieke kerk en de Franse kroon in Parijs te zegevieren en de Languedoc werd opgenomen in het rijk geregeerd vanuit Parijs.
Het katharisme werd vrijwel tenietgedaan. Het ooit populaire geloof had sterke banden met Zuid-Frankrijk. Katharen noemden zichzelf 'goede christenen' en geloofden dat de kerk in Rome de christelijke praktijken had gecorrumpeerd. De Katharen hadden geen priesterschap, maar ze hadden wel een elitegroep van verlichte ouderen genaamd "Goodmen".
In veel opzichten lijken de katharen een prototype te zijn voor de vele protestantse sekten die zijn geboren tijdens de religieuze oorlogen van de 16e en 17e eeuw. Het kathaarse geloof in dualisme, of het geloof in één goede God en één slechte God, onderscheidt ze echter als christelijke gnostici.
De gehate Katharen zijn mogelijk ondergedoken na de val van Carcassonne. Zijn ze de Cagots geworden? Dat kan nooit worden beantwoord. Er zijn echter aanwijzingen uit de tijd dat aantoont dat de anti-Cagotbias vóór de oorlog tegen de katharen was.
5 Mogelijke oorsprong: een middeleeuwse gilde
In de middeleeuwse wereld werden hele industrieën en hun arbeiders vaak opgezet als gilden. Deze gilden waren meer dan alleen vroege vakbonden. Ze leverden vaak onderlinge hulp, verzekering en bescherming aan hun leden. Sommige gilden genoten ook economische monopolies, wat betekent dat er geen groot bouwproject kon worden ondernomen zonder de steun van verschillende gilden.
Vanwege hun ietwat ingesloten en heimelijke karakter werden veel gilden de brandpunten van geruchten en insinuaties. Veel van de hedendaagse theorieën over de vrijmetselaars kunnen inderdaad afkomstig zijn uit de vermeende oorsprong van de groep als een middeleeuws steenhouwersgilde.
Gezien het feit dat de Cagot's in de loop van hun geschiedenis vooral als timmerman werkzaam zijn geweest, kan het mogelijk zijn dat ze zijn ontstaan als een gilde. Historicus Graham Robb bood het idee aan dat economische rivaliteiten tussen Cagot-ambachtslieden en anderen tijdens de middeleeuwen sociale vooroordelen teweegbrachten.
4 Mark Of Shame
In de annalen van de Europese geschiedenis wordt de gele ster van David vaak bevestigd als een beruchte herinnering aan gelegaliseerde vooroordelen. Tijdens het bewind van de nationaal-socialisten in Duitsland werden joden gedwongen om de gele ster op hun kleding te dragen, zodat iedereen zou weten dat zij ongewenste buitenstaanders in het Duitse politieke lichaam waren.
Tijdens de Middeleeuwen zorgden lokale krijgsheren en enkele koningen in West-Europa ervoor dat de Joden kenmerkende tekens op hun kleding droegen om hun identiteit aan te duiden. Hetzelfde beleid was van kracht op de Cagots.
Het symbool dat de Cagots moesten dragen was een rode of gele gansvoet. Dit merk werd aan hun tunieken vastgemaakt als een herinnering dat Cagots voeten met zwemvliezen had en vermeden moest worden om ziektevrij te blijven. Dit mandaat zou niet in heel Frankrijk worden verwijderd tot de Franse Revolutie van de 18e eeuw.
3 religieuze beperkingen
In de middeleeuwen definieerde het christelijk geloof en zijn gewoonten het leven in Europa. De katholieke kerk in Frankrijk was de bron van kennis, sociale zeden en wettelijke legitimiteit. Daarom gaven katholieke beperkingen aan de Cagots aan dat iets over hen de kerk en God mishaagden.
Cagotten werden gedwongen om kerken binnen te gaan via een zij-ingang. Cagots kregen ook te horen dat ze aparte heilige waterlettertypen moesten gebruiken.Harde straffen werden opgelegd aan elke Cagot die het aandurfde om deze regels te overtreden.
In de 18e eeuw gebruikte een rijke Cagot die in de Pyreneeën woonde het lettertype non-Cagot en liet zijn hand verwijderen voor de overtreding. Dergelijke vooroordelen in het christelijke Frankrijk bestonden in zowel de katholieke als de hugenootse (protestantse) kerken van het land.
2 Einde van juridische vervolging
Tegen de 17e eeuw begon de steeds centralere Franse staat wetten aan te nemen tegen anti-Cagot vooroordelen. In 1681 maakte het parlement in de stad Rennes het illegaal voor elke burger om Cagots te vervolgen.
In 1723, na een ruzie tussen een Cagot en verschillende gemeenteraadsleden in de Franse stad Biarritz, besliste het parlement van Bordeaux om de Cagot Miguel Legaret te verslaan en de raadsleden te beboeten. De beslissing stelde ook lijfstraffen voor iedereen die anti-cagot vooroordelen gebruikte als een reden om een Cagot aan te vallen.
De laatste wettelijke beperkingen op de Cagots werden omvergeworpen door de Franse Revolutie van 1789. Tegen die tijd besloten veel Cagots te verhuizen naar Franse steden zoals Brest in Bretagne en Parijs. Maar zelfs daar liep de anti-Cagot bias diep.
Tegen de 19e eeuw had de stad Brest nog steeds een aparte wijk bevolkt door Cagots. Evenzo werd in 1847 vastgesteld dat Cagots nog steeds werden begraven op afzonderlijke begraafplaatsen in de gemeenten Dognen en Castetbon.
In 1964 merkte een lerares in Salies-de-Bearn op dat veel van haar kinderen en hun gezinnen nog steeds degenen bespotten die volgens hen Cagots waren. Hoewel de officiële vervolging mogelijk is geëindigd in de 18e eeuw, is de populaire vervolging van de Cagots nooit geëindigd.
1 Japanse parallel
Velen hebben de overeenkomsten opgemerkt tussen de Cagots en de Dalits van India. Sommigen hebben ook opgemerkt dat de Cagots een opvallende gelijkenis vertonen met het Burakumin van Japan.
De Burakumin worden beschouwd als "onaanraakbaren" omdat ze al lang in verband worden gebracht met onreine beroepen. De Burakumin zijn gespecialiseerd in slagerijen, sanitaire werkers, begrafenisondernemers en doodgravers. Men gelooft dat deze economische beperkingen dateren uit de Middeleeuwse wereld, toen Japanse arbeiders afgezonderd waren in hun eigen gemeenschappen in feodale dorpen.
Op dezelfde manier kunnen de Burakumin en de Eta, wat 'overvloed aan vuiligheid' betekent, zonder reden door een samurai zijn gedood. De reden die gegeven wordt voor deze strenge beperkingen is dat de Burakumin en andere 'onaanraakbaren' met dood en dode voorwerpen werkten, die ze op hun beurt en hun nageslacht bezoedelden.
Net als de Cagots kan het zijn dat het vooroordeel tegen het Burakumine gebaseerd is op economische marginalisatie.