Delen:
Top 10 recente verrassende glimpen in de oude Romeinse wereld
De Romeinen zijn misschien een van de best bestudeerde oude naties. Moderne fascinatie blijft standvastig omdat de complexiteit van hun cultuur garandeert dat archeologen jarenlang nieuwe, onbekende lagen zullen blijven afpellen. Er is geen einde in zicht als het erom gaat te achterhalen hoe de oude Romeinen echt leefden, geliefd waren en stierven. Nieuwe ontdekkingen brengen onderzoekers terug naar het begin met betrekking tot hun militaire macht, hun onverwachte bondgenoten, hun gedragingen en invloeden uit andere culturen, publieke kwesties en hoe gladiatoren echt hebben gevochten.
10 De Oceanus Tombstone
Een mysterieuze en unieke grafsteen verscheen op een ongewone plaats in Engeland. Het zeldzame artefact werd ondersteboven liggend op een kerkhof in Cirencester, Gloucestershire, gevonden. Ontdekt in 2015, is de voorkant van de grafsteen ingeschreven: "Naar de geest van de overleden Bodicacia, vrouw, leefde 27 jaar."
Dat een ingeschreven Romeinse grafsteen, waarschijnlijk daterend uit de tweede eeuw na Christus, overleefde in Engeland is opmerkelijk. In de loop van de tijd werden de meesten verwijderd en hergebruikt in bouwprojecten. Slechts tien zijn gevonden in Cirencester, en minder dan 300 zijn gevonden in Groot-Brittannië.
De vreemde locatie - een kerkhof - wordt door archeologen als zodanig beschouwd omdat er bijna geen grafstenen werden achtergelaten op een graflocatie. Deze echter, die een beeld voorstelt van wat de zeegod Oceanus lijkt, bevindt zich niet in een normale positie. Het werd gevonden in een graf, gebruikt als een beschermende plaat over de overledene en niet als de staande grafsteen van de persoon. Of het skelet eronder Bodicacia is, of haar steen werd gestolen om in het graf van Cirencester te worden gebruikt, is onbekend. Hoe dan ook, het is de eerste van het Romeinse Groot-Brittannië om de mustached godheid te dragen.
9 A Superstar Recruited Soldiers
In 2002, werd de basis van een standbeeld gevonden, bedekt in het Grieks, in de oude Romeinse stad Oinoanda in het hedendaagse Turkije. Toen het bijna een decennium later werd vertaald, bleek het beeldhouwwerk een 1800 jaar oud grafschrift te zijn. Het vertelde een onverwacht verhaal.
De man die werd geëerd werd Lucius Flavillianus genoemd, een zeer gewaardeerde veteraan van het worstelen en een brutale vechtsport genaamd pankration. Rekruten nodig voor het Romeinse leger, de stad gebruikte voor die tijd een slimme, maar weinig gebruikte tactiek: ze vroegen de populaire atleet om nieuwe soldaten te inspireren om zich aan te melden. Hij leverde zoveel jonge mannen voor de deur van het leger dat Flavillianus na zijn dood werd beloond met de hoogste, heldenachtige status.
Elke gemeenschap kreeg de opdracht om een standbeeld in zijn geheugen op te richten en Oinoanda's standbeeld Flavillainus stond ooit op de basis die in 2002 werd ontdekt. Onderzoekers weten niet zeker of de kampvechter zich bij het leger heeft gevoegd of waarom hij zo'n toegewijde baan heeft gedaan, maar het is waarschijnlijk dat dat hij gemotiveerd was door eer en de aandacht die het hem bracht.
8 Eerste belangrijke scheepswerf
Opgravingen in Portus in Italië hadden verschillende ruïnes opgeleverd. Archeologen wisten dat de plaats tijdens de eerste tot de zesde eeuw na Christus het maritieme centrum van Rome was en had gehoopt een scheepswerf voor zwaar gebruik te vinden, iets uit de Romeinse wereld dat nog nooit eerder was gevonden. Door de jaren heen bevonden ze magazijnen, een amfitheater, een vuurtoren en zelfs een paleis. Meer dan tien jaar verstreken. Het team drong aan omdat oude geschriften en een mozaïek aangaven dat er eens scheepsbouw was in de haven.
Toen de mammoetruïnes van een rechthoekig gebouw in 2011 werden gevonden, werden ze aangezien voor een ander magazijn. Bij verder graven bleek al snel dat het gebouw in het voetbalveld even groot was als pieren en acht garage-achtige baaien die naar de rivier de Tiber leidden. Deze bevindingen schreeuwden "scheepswerf." De baaien liepen ongeveer 60 meter (200 ft), voldoende ruimte voor schepen om te worden gerepareerd of gebouwd.
Terwijl de positie, de afmeting en de structuur van het gebouw de theorie ondersteunen dat het de eerste grote Romeinse scheepswerf is die ooit is geïdentificeerd, blijft één element over. Als er oprijlanen voor het lanceren van schepen kunnen worden gevonden, zou dit ongetwijfeld de werf als de grootste in zijn soort in de Middellandse Zee bevestigen. Tijdens zijn hoogtijdagen stond de scheepswerf vijf verdiepingen hoog.
7 Arieldela
Vier jaar lang leidden twee hoogleraren archeologie een studententeam bij 'Ayn Gharandal in Zuid-Jordanië. Ze wisten niet dat ze in een stuk grond graven waar iedereen naar op zoek was. In 2013 hebben ze hun onderzoek naar een oud Romeins fort uitgebreid toen ze de poort van het verwoeste complex vonden. De boogconstructie was al lang geleden ingestort, maar een enkel blok onthulde het antwoord op een mysterie.
In het Latijn zijn woorden geschreven die nog sporen van rode verf toonden. De onverwachte vondst was ook versierd met overwinningssymbolen, zoals lauweren en een krans. Zinnen droeg het fort op aan vier Romeinse keizers die samen regeerden van 293 n.Chr. Tot 305. Verder werd de steen de Tweede Cohort van Galaten genoemd als de infanterie-eenheid die daar gestationeerd was. De titel luidde onmiddellijk een belletje met die op de site. Oude militaire documenten geven aan dat de eenheid in Israël aankwam om een Joodse opstand in de tweede eeuw na Christus te onderdrukken. De eenheid zou een bolwerk hebben gehad op een plaats genaamd Arieldela. Niemand kon lokaliseren waar Arieldela was, totdat de poortsteen naar boven kwam bij 'Ayn Gharandal.
6 De fout van een scheidsrechter
Ongeveer 1800 jaar geleden stierf een in Turkije geboren gladiator vanwege een beslissing van de scheidsrechter. De droevige toon van zijn grafsteen luidde: 'Hier lieg ik, Diodorus de ellendige. Nadat ik mijn tegenstander Demetrius had gebroken, heb ik hem niet meteen gedood. Maar het moorddadige lot en het sluwe verraad van de summa rudis hebben me gedood. '
De grafsteen toont Diodorus die over zijn onderdanige tegenstander staat en vol verwachting naar de scheidsrechter kijkt (summa rudis in het Latijn) om hem de winnaar te verklaren. Dit wijkt af van normale begrafenissen, die meestal de naam van een gladiator bevatten en het aantal keren dat hij tijdens zijn carrière won of verloor. De unieke grafsteen concentreerde zich op de dood van Diodorus, zowel visueel als met een geschreven verslag.
Onderzoekers geloven dat de scheidsrechter dacht dat Demetrius per ongeluk was gevallen en fataal besliste dat de wedstrijd kon doorgaan. Het beeld draagt bij aan een groeiend geloof onder geleerden dat gladiatoren elkaar niet alleen hebben afgeslacht. Toegegeven, Diodorus stierf, maar hij doodde zijn tegenstander niet toen hij de kans kreeg. In plaats daarvan verwachtte hij van een derde partij dat hij de overwinning zou behalen. Als gladiatorengevechten geen gedisciplineerde sport waren, zouden scheidsrechters niet nodig zijn.
5 De Batavische Jupiter
In 2016 hebben archeologen een veld in Nederland doorzocht. De site in de provincie Gelderland was ongeveer 80 hectare pure ontdekking. De 6000 jaar oude trek omvatte een gegraveerde grafsteen, een funeraire urn en 2500 bronsartefacten. De ontdekking van Romeinse voorwerpen was niet echt een verrassing. Gelderland grenst ooit aan Romeins grondgebied, dus dat was te verwachten. Wat niet werd verwacht was een standbeeld van de god Jupiter en een unieke zalfpot. Dergelijke elitaire objecten zouden meer thuis zijn in een rijke stad of religieus centrum dan het gebied waar ze werden gevonden.
Tijdens de tijd van de artefacten werd het land bezet door voornamelijk Bataafse boeren, die leefden in eenvoudige huizen gemaakt van hout en modder. Deze onthullende blik op de Bataven zou kunnen betekenen dat de lokale bevolking meer geromaniseerd was dan eerder werd gedacht. Om de oneerlijke bezittingen te verklaren, hebben experts twee theorieën: de eigenaar was een rijke Bataviër die zijn rijkdom op een Romeinse manier wilde tentoonstellen, of misschien had de nederzetting een tempel ter ere van de godheden van Rome.
4 Het rijk was besmet
Hoeveel een gemeenschap risico loopt op parasitaire infecties hangt voornamelijk af van goede sanitaire voorzieningen. De Romeinen waren beroemd om hun geavanceerde sanitaire systeem. Ze hadden openbare baden en toiletten, loodgieterswerk en aquaducten die voor drinkwater zorgden. Om te zien hoe de Romeinen maten tegen minder ontwikkelde landen, stelden antropologen in 2015 de oude kak vast in tweeduizend jaar oude latrines. In tegenstelling tot wat men zou verwachten, toonden de resultaten aan dat Romeinse burgers met parasieten vochten.
Er was veel interne infectie, met name zweepwormen, lintwormen en rondwormen. Verrassend genoeg was het slechter dan vroeger voordat ze hun beroemde sanitaire voorzieningen ontwikkelden. Het probleem kwam voort uit een gebrek aan kennis over wormen. De oude Romeinen begrepen niet dat koken de parasieten doodde en ongebreidelde een rauwe (en soms lintworm-dragende) vissaus, genaamd garum. Het delen van gemeenschappelijke baden met geïnfecteerde personen was ook riskant. Boeren hebben misschien ook het menselijke afval dat uit de steden wordt vervoerd, gebruikt als meststof en hun gewassen op die manier besmetten. Artsen geloofden ook dat wormen zich spontaan vormden en patiënten behandelden met nutteloze technieken zoals aderlatingen en diëten.
3 San Rocco
Onderzoekers in Noordoost-Italië troffen de historische overblijfselen van een oude vesting bestaande uit meerdere gebouwen. Het hoofdfort, genaamd San Rocco, werd geflankeerd door twee kleinere etablissementen aan beide zijden. Opmerkelijk genoeg dateert het trio rond 178 voor Christus. Dit maakt het het oudste bekende Romeinse fort ter wereld, met tientallen jaren. San Rocco is het enige voorbeeld van een vroeg Romeins fort in Italië en een van de weinige in de wereld. Door zijn geschiedenis samen te stellen, hopen onderzoekers op een dag de evolutie te begrijpen van wat een van de machtigste militaire naties op aarde is geworden.
De bouw van het fort valt samen met een tijd waarin de vroege Romeinen een oorlog verloren met een noordelijk volk dat "piraten" wordt genoemd. De indrukwekkende grootte van San Rocco toonde hun vastberadenheid om niet voor de tweede keer te verliezen, en uiteindelijk veroverden ze het schiereiland Istrië in 178-177 v.Chr. Ze beschermden ook een nederzetting die groeide uit de San Rocco-site genaamd Tergeste, die later de stad Triëst werd.
2 Vriendschap met de Hunnen
Gezien het feit dat de Hunnen, onder het bewind van Atilla, de vernietiging van het Romeinse Rijk begonnen in de vijfde eeuw, kwam deze als een verrassing. Een studie uit 2017 wees uit dat in dezelfde eeuw boeren van beide landen, die contact hadden met de oostelijke grens van het Romeinse Rijk, het eigenlijk met elkaar konden vinden. Door het bestuderen van skeletresten konden onderzoekers vaststellen dat ze gewassen en levensstijlen ruilden om zich aan te passen aan vluchtige en onzekere tijden. Dit was slim. In plaats van te vechten, hielpen ze elkaar om te overleven.
In het begin hadden de Hunnen dieren voor melk en vlees en groeiden verschillende gewassen, terwijl de Romeinen tarwe en groenten aten. Chemische analyse van de menselijke resten toonde aan dat delen uiteindelijk leidde tot een dieet dat bijna alles aan beide kanten omvatte. Deze gemengde gemeenschap, die in de buurt van de rivier de Donau in Hongarije woonde, biedt een frisse kijk op de Hunnen, die nooit de geschiedenisboeken hebben bereikt, behalve als plunderaars. Elders werden mensen geromaniseerd, maar in dit geval hebben sommige Romeinen de plaatselijke gewoonten overgenomen, inclusief de praktijk van het verlengen van hun schedels.
1 Het gevleugelde gebouw
Een nieuwsgierige structuur stond ooit in Norfolk, Engeland. Het grote gebouw, dat leek op een "Y", werd ongeveer 1800 jaar geleden grootgebracht, maar komt overeen met niets eerder gezien van het Romeinse Rijk.
De eigenaardigheid begint met een centrale kamer die naar een rechthoekige kamer leidt, met twee verlengstukken die de zogenaamde "vleugels" vormen. De basis van de centrale kamer was solide, maar die van de kamer en de vleugels waren zwak. De onbeschadigde fundamenten geven aan dat deze sectie bedoeld was om te worden gebruikt voor een enkele gebeurtenis. Hoogstwaarschijnlijk kan het alleen houten en kleiwanden ondersteunen die zijn bedekt met een grasdak. Het centrale deel had waarschijnlijk een pannendak en steviger mortel en was bedoeld als permanent. Het gevleugelde deel werd uiteindelijk verwijderd en er werd een meer uitgebreide vervanging overheen geplaatst. De versierde postholes van dit nieuwere gebouw zijn nog steeds zichtbaar.
Waar het vreemde gebouw voor werd gebruikt, blijft een raadsel. Hoewel een villa in de buurt kon betekenen dat het complex Romeins was, past het niet in een bekend ontwerp - en Romeinse architecten bleven binnen een strikt stel architecturale vormen. Het gebouw komt niet overeen met de karakteristieke stijl van de oude bewoners, de Iceni.