Delen:
10 bizarre kalenders uit de geschiedenis
De Gregoriaanse, Islamitische, Chinese en misschien Juliaanse kalenders zijn de meest populaire kalendersystemen die tegenwoordig worden gebruikt. Andere, soms nogal vreemde en unieke kalenders zijn echter in de loop van de geschiedenis gebruikt. Hier zijn 10 voorbeelden.
10 De internationale vaste kalender
De International Fixed Calendar heeft 13 maanden; elk heeft 28 dagen. De maanden worden genoemd met de gewone januari-december, met een nieuwe maand genaamd "Sol" toegevoegd tussen juni en juli. Aan het eind van elk jaar zou er één dag zonder maand 'jaardag' worden genoemd. Onafhankelijkheidsdag zou niet langer 4 juli zijn, maar Sol 16. Pasen zou altijd op 15 april zijn en elke kerst zou een woensdag zijn . Elk jaar zou op een zondag beginnen en voor de bijgelovigen zou elke vrijdag altijd een 13e zijn.
De kalender werd gemaakt door Moses Cotsworth, een spoorwegadviseur die het niet erg vond dat de Gregoriaanse kalender 'verspreid' was. De kalender was populair onder zakenlui, vooral die in transport en transport. Hoewel het nooit officieel door welk land dan ook werd geadopteerd, werd het gebruikt door George Eastman, die het gebruikte in zijn fotografiebedrijf-Kodak, van 1928-1989. George Eastman heeft de kalender gepopulariseerd, in de hoop dat andere bedrijven het ook zouden adopteren. Hij opende zelfs een kantoor binnen zijn hoofdkantoor voor de International Fixed Calendar League, een organisatie die wilde dat hun kalender de Gregoriaanse kalender zou vervangen.
9 De Egyptische kalenders
De eerste kalender die de vroege Egyptenaren gebruikten, was een maankalender gebaseerd op het rijzen en dalen van de rivier de Nijl. Deze kalender is onnauwkeurig omdat deze een fout van maximaal 80 dagen opleverde, waardoor de Egyptenaren een zonnekalender op basis van de ster Sirius introduceerden. De twee kalenders werden tegelijkertijd gebruikt, maar ze doken snel uiteen en dwongen de Egyptenaren om elke drie jaar een extra maand toe te voegen aan de maankalender.
Zelfs met de extra maand waren de kalenders nog steeds niet synchroon, dus introduceerden de Egyptenaren een nieuwe kalender, de 'burgerlijke' of 'burgerlijke' kalender, die losjes was gebaseerd op de maankalender, maar geen maan- of zonnekalender was. Het had 365 dagen verdeeld over 12 maanden. Elke maand kreeg 30 dagen en aan het eind van het jaar werden er extra vijf dagen toegevoegd. Net als zijn voorgangers was ook de burgerkalender onnauwkeurig. Terwijl de specifieke maanden van de maankalender elk jaar in hetzelfde seizoen vielen, vielen maanden in de burgerlijke kalender op elk seizoen. De Egyptenaren introduceerden vervolgens een nieuwe maankalender gebaseerd op de burgerlijke kalender. De nieuwe maankalender werd gebruikt om de dag van religieuze vieringen te bepalen, terwijl de oudere maankalender werd gebruikt voor landbouwdoeleinden.
8 De Maya-kalenders
De Maya-kalender bestond in feite uit drie verschillende kalenders: de Lange Telling (astronomische kalender), de Tzolkin (goddelijke kalender) en de Haab (burgerlijke kalender). De Haab-kalender had 365 dagen, verdeeld in 19 maanden - 18 20-daagse maanden en een vijfdaagse maand. De Tzolkin daarentegen had 20 "periodes" met elk 13 dagen. De Tzolkin werd gebruikt bij het bepalen van de dagen van Maya-ceremonies en religieuze activiteiten. De Lange Telling werd gebruikt om langere tijdfrequenties te bepalen die bekend staan als de "Universele Cyclus". Een universele cyclus heeft 2,88 miljoen dagen (ongeveer 7.885 jaar). Oude Maya geloofden dat het universum werd vernietigd en vervolgens elke 2,88 miljoen dagen werd herbouwd.
Datums in de Maya-kalender werden berekend met de kalenders van Tzolkin en Haab. Beide kalenders werden gebruikt om een nieuwe kalender met de naam "kalenderronde" te maken. Interessant genoeg was het de Lange Telling-kalender die leidde tot het gerucht dat de Maya's hadden voorspeld dat de wereld zou eindigen op 21 december 2012, de dag waarop de laatste grote cyclus plaatsvond beëindigd. De Maya's hebben nooit gezegd dat de aarde op die datum zou ophouden te bestaan. In plaats daarvan zou een Grote Cyclus eindigen en zou een andere beginnen.
7 De positivistische kalender
De positivistische kalender was bedoeld om de katholieke kalender te vervangen. Het werd uitgevonden in 1849, door August Comte. Al zijn maanden hadden precies 28 dagen, verdeeld in vier zevendaagse weken. Het had aan het einde van elk jaar een op zichzelf staande maandloze dag gewijd aan alle doden. Elk schrikkeljaar zou een extra maandloze dag voor vrouwen hebben. Elke dag is genoemd naar een historische persoon of organisatie en alle maanden en jaren beginnen op maandag.
De eerste maand van het jaar was naar Mozes vernoemd, de derde naar Aristoteles, de vierde na Archimedes, de vijfde na Caesar, de zesde na St. Paul en de tiende na Shakespeare. De 14e dag van Mozes was vernoemd naar Boeddha, de 21ste dag van Aristoteles naar Socrates en de zevende dag van Gutenburg naar Columbus. Als de kalender was aangenomen, zou de Gregoriaanse kalender 1789 jaar 1 zijn en 2000 212.
6 De Sovjetrevolutionaire kalender
De Sovjetrevolutionaire kalender werd in 1929 in de Sovjet-Unie ingevoerd. De kalender veranderde het jaar niet zoals verschillende andere kalenders. In plaats daarvan manipuleerde het de weken van het jaar, waardoor het aantal dagen in een week afnam van zeven tot vijf. Het aantal weken in een maand werd ook verhoogd van de gebruikelijke vier naar zes. Aan het einde van elk jaar waren vijf of zes dagen die geen maand hadden. Terwijl de kalender duurde, beleefde de Sovjet-Unie 30 februari. Elke dag op de kalender werd weergegeven met een kleur of een Romeins cijfer. Werknemers, zowel overheid als niet-overheid, kregen een nummer of kleur toegekend. Ze moesten een vrije dag observeren op de dag dat ze op hun nummer of kleur vielen.
De resultaten van de nieuwe kalender waren rampzalig.Hoewel het de productiviteit verhoogde zoals bedoeld (80 procent van het land werkte op een bepaald moment), scheidde het families en vrienden. Een vrouw kon haar op een blauwe dag hebben, terwijl de man de zijne op een rood had en de kinderen op een groen. Werknemers waren over het algemeen gedemoraliseerd en machines konden niet routinematig worden onderhouden omdat ze bijna dagelijks werden gebruikt. Om dit nieuwe probleem tegen te gaan introduceerden de Sovjets een nieuwe kalender met zesdaagse weken. Iedereen werkte vijf dagen per week en er was een algemene vrije dag voor iedereen. De kalender was bedoeld om de productiviteit van de werknemers te verhogen, hoewel het ook enige wortels had in het uitroeien van religie. De kalender werd uiteindelijk afgeschaft op 26 juni 1940.
5 De Chinese kalender
De Chinese kalender is een lunisolaire kalender, wat betekent dat deze wordt berekend op basis van de positie van de zon en de maan. Een gewoon jaar heeft 12 maanden en 353-355 dagen, terwijl een schrikkeljaar een hele extra maand heeft, wat het jaar op 383-385 dagen brengt. De schrikkelmaand wordt eens in de drie jaar toegevoegd en heeft dezelfde naam als de vorige maand. Hoewel de kalender nog steeds in gebruik is in China, wordt deze meestal gebruikt om de dagen van Chinese ceremonieën en bruiloften te berekenen, terwijl de Gregoriaanse kalender voor bijna al het andere wordt gebruikt.
Jaren worden niet geteld in cijfers zoals in andere agenda's. In plaats daarvan zijn ze genoemd naar een hemelse term en een aardse lichaam gedurende een cyclus van 60 jaar. De hemellichamen, 10 in getal, hebben geen equivalent woord in het Engels. De aardse lichamen zijn de 12 dieren die de Chinese sterrenbeelden vormen. En net als bijna elke andere agenda die er is, heeft de Chinese kalender zijn eigen fouten. In het jaar 2033 (Gregoriaanse kalender) wordt de schrikkelmaand toegevoegd na de zevende maand in plaats van de elfde, wat zeer ongebruikelijk is.
4 De Ethiopisch-orthodoxe kalender
Ethiopië vierde het nieuwe millennium op 12 september 2007, zeven en een half jaar achter het Westen. Dit komt omdat ze de Koptisch-orthodoxe kalender gebruiken, die wordt gebruikt door de Koptisch Orthodoxe Kerk en vergelijkbaar is met de Joodse kalender. De kalender heeft 13 maanden van elk 30 dagen en schrikkeljaren hebben een extra maand van vijf of zes dagen. De kalender werd gebruikt door het Westen vóór 1582, toen ze veranderden naar de Gregoriaanse kalender.
Ethiopië schakelde niet over naar de Gregoriaanse kalender omdat het conservatief en overbeschermend was voor zijn religie. Bovendien bevonden zij zich ver van andere belangrijke landen van de wereld en waren ze misschien niet op de hoogte gebracht toen de verandering van kalender plaatsvond. Om verwarring tussen de orthodoxe en gregoriaanse kalenders te voorkomen, vermelden alle kalenders in Ethiopië de datum op basis van zowel de orthodoxe als de gregoriaanse kalenders. De grote uitdaging waar Ethiopiërs voor staan met het gebruik van twee kalenders is dat een schrikkeljaar voor één kalender niet noodzakelijk een schrikkeljaar is in de andere.
3 De Franse Revolutionaire kalender
De Franse Revolutionaire kalender werd ook de Franse republikeinse kalender genoemd. Het werd gebruikt in Frankrijk van 24 oktober 1793, tot 1 januari 1806, toen het werd afgeschaft. Het werd opnieuw aangenomen rond 1871, voordat het opnieuw werd afgeschaft. De kalender was een mislukte poging om Frankrijk te "de-christen maken". Het werd voor het eerst geïntroduceerd op 24 oktober 1793, iets meer dan een jaar na de Franse revolutie. Hierdoor was er geen jaar 1. In plaats daarvan begon de kalender vanaf jaar 2.
Het had 12 maanden, elk met drie decennia (in plaats van weken) van elk 10 dagen. Dagen zonder vijf maanden (of zes in het geval van schrikkeljaren) werden aan het einde van het jaar toegevoegd. Elke dag van het jaar werd vernoemd naar zaden, bomen, bloemen, vruchten, gereedschappen en dieren. Van alle 10 dagen in het decennium werd alleen de laatste dag beschouwd als de rustdag. De overige negen dagen waren strikt voor werk.
Schrikkeljaren werden vaak toegevoegd om het nieuwe jaar op de herfstnachtevening te laten beginnen, maar dit compliceerde eenvoudig de problemen, omdat de herfstnachtevening moeilijk te voorspellen was. De agenda liep al snel uit de pas met andere agenda's en tegen het jaar 20 waren verschillende aanpassingen gepland om de kalender te corrigeren. Deze aanpassingen kwamen nooit, omdat de kalender in jaar 14 werd afgeschaft.
2 De Romeinse kalender
De Romeinse kalender is een perfect voorbeeld van hoe een kalender er niet zou moeten uitzien. Ook wel de 'pre-Juliaanse' kalender genoemd, deze werd door koning Romulus gemaakt toen Rome werd gesticht. Het had 10 maanden, in totaal 304 dagen, en een extra 61 dagen die niet waren toegewezen aan maanden of weken. Omdat de maanden niet synchroon liepen met de seizoenen, voegde koning Numa twee extra maanden toe, Ianuarius (januari) en februari (februari) om de maanden tot 12 te brengen. Een extra maand kan ook worden toegevoegd op verzoek van de pontifex maximus, een Romeinse hogepriester.
Meest pontifex maximi voegde de extra maand toe voor hun eigen politieke winst. Sommigen werden zelfs omgekocht om de lengte van het jaar toe te voegen of te verkorten. Schrikkeljaren werden ook opzettelijk vermeden, omdat men geloofde dat ze pech brachten. Julius Ceasar introduceerde later de Juliaanse kalender nadat hij de pontifex maximus. De nieuwe kalender kon echter niet onmiddellijk worden aangenomen vanwege de onnauwkeurigheden in de Romeinse kalender. Dus 46 v.Chr. Eindigde met 15 maanden, in totaal 445 dagen. Dat jaar werd "het laatste jaar van verwarring" genoemd en de Juliaanse kalender begon uiteindelijk in 45 v. Chr.
1 De Azteekse kalender
De Azteekse kalender bestond uit twee verschillende kalenders: de Xiuhpohualli en de Tonalpohualli. De Xiuhpohualli hadden 365 dagen verdeeld over 18 maanden van elk 20 dagen. Vijf extra dagen, die als ongelukkig werden beschouwd, werden aan het einde van het jaar toegevoegd en 12 dagen werden eens per 52 jaar toegevoegd.De Tonalpohualli, aan de andere kant, had 20 maanden verdeeld in 13 dagen, waardoor zijn dagen op 260 kwamen. Elk van de 260 dagen werd geassocieerd met een nummer of teken en opgedragen aan een god.
De twee kalenders werden eens in de 52 jaar gelijk, waarbij de Azteken geloofden dat de wereld zou worden vernietigd. Om de naderende vernietiging te voorkomen, voerden ze een 12-daags ritueel uit, het nieuwe vuurfestival genaamd, om de jaren te "binden". Alle vuren die in de stad branden zouden op de eerste dag van het festival worden gedoofd, en ze zouden zo blijven tot de 12e dag, wanneer een menselijk offer zou worden aangeboden en een nieuw vuur zou worden aangestoken. Dit offer was om ervoor te zorgen dat de zon de komende 52 jaar zou blijven stijgen.