10 dingen waarvan je niet wist dat planten het konden doen
Denk je dat planten gewoon saaie groene dingen zijn die we gebruiken voor eten en decoratie? Denk nog eens na! Planten hebben levens waarvan je je waarschijnlijk niet bewust bent.
De mensheid is naast planten opgegroeid en we zijn er best aan gewend ze gewoon daar te zien zitten, niet veel te doen. Daarvoor konden we vergeven worden als we planten als levenloze objecten zien die niet in staat zijn om iets anders te worden dan groter worden, opgegeten worden en verschrompelen. Leden van het plantenrijk zijn echter in staat om een paar behoorlijk geweldige dingen te doen. Laten we een paar verkennen, zullen we?
10 Communiceren via wortels
Bomen zijn redelijk onopvallend op het eerste gezicht: takken die lichtjes in de bries blazen, boswezens die in hun slurf nestelen. Dus je zou waarschijnlijk op zijn minst een beetje verbaasd zijn dat de volgzame boom die we zo gewend zijn te zien waarschijnlijk een volledig gesprek onder je voeten zal hebben. Onderzoekers hebben ontdekt dat planten kunnen communiceren met een ondergronds netwerk van schimmels.
Dit netwerk van schimmels bedient de plant op verschillende manieren. Eén studie toonde aan dat tomatenplanten het schimmelweb konden gebruiken om elkaar te waarschuwen voor een schadelijke schimmelinfectie. Een andere studie toonde aan dat bomen die via het schimmelsnetwerk zijn aangesloten, voedingsstoffen van en naar elkaar kunnen overbrengen. Suzanne Simard van de University of British Columbia heeft dit in 1997 voor het eerst gevonden en meent ook dat grotere bomen voedingsstoffen overbrengen naar kleinere jonge boompjes om hen te helpen overleven.
Niet alleen dat, maar ze kunnen ook ongewenste planten ondermijnen door giftige chemicaliën door de schimmels te verspreiden. Kort gezegd, bomen zijn in staat om berichten te verzenden, bronnen te delen en malware te verspreiden; klinkt alsof de plantenwereld het internet al lang had uitgedacht voordat we het deden.
9 Een SOS verzenden
Je zou denken dat het wonen in het midden van een afgelegen bos het moeilijk zou maken om hulp te krijgen wanneer dat nodig is, maar dat is niet het geval voor planten. Ze zijn misschien onbeweeglijk, maar ze zijn absoluut niet hulpeloos als het gaat om het binnendringen van herbivore insecten.
Sommige planten hebben een nogal indrukwekkende verdedigingslijn tegen het eten: wanneer ze voelen dat ze worden gemaaid, laten ze een chemische stof in de lucht vrij die de natuurlijke vijand van het binnenvallende insect aantrekt. De vijand duikt op en valt de kever aan, waardoor de plant niet wordt verslonden. Dit is in feite de versie van het plantenrijk om je oudere broer zover te krijgen dat kind te verslaan dat je lunchgeld steelt.
8 Het bos gemaakt van één boom
Foto credit: Mateus S. FigueiredoDe natuur zit vol met verrassingen. Net als ze jou laat geloven dat er verschillende bomen nodig zijn om een bos te maken, bam! Je wordt geraakt door de grootste cashewboom ter wereld, gevonden in de stad Natal, Brazilië. Geplant in 1888 door een lokale visser, deze boom beslaat ongeveer 7.500 vierkante meter (81.000 ft) en heeft een omtrek van ongeveer 500 meter (1.600 ft). Dat is ongeveer de grootte van 75 tennisbanen. De Natal-cashewboom heeft momenteel het Guinness World Record voor de grootste cashewboom ter wereld.
Dus wat maakt deze boom zo gigantisch? Het heeft twee ongewone genetische eigenschappen die ervoor zorgen dat het groeit zoals het doet. Ten eerste groeien de takken naar de zijkant in plaats van naar boven. De tweede anomalie is nogal freaky: de zijgroeiende takken worden uiteindelijk zo zwaar dat ze de grond raken. Maar in plaats van er gewoon te rusten, ontspringen de takken aan wortels. De nieuw geroote tak begint dan omhoog te groeien alsof het een nieuwe boom is. Tijdens de oogsttijd schat men dat de boom meer dan 60.000 cashew-vruchten produceert.
7 Pando, The Sprawling Giant
Fotocrediet: J. Zapell / US Forest ServicePando is een ander goed voorbeeld van hoe de natuur met je geest kan rotzooien wanneer het jouw ideeën over hoe een enkele boom eruit zou moeten zien komt. Pando ligt in het Fishlake National Forest in Utah en lijkt op 47.000 aardbevingen. De trunks maken echter allemaal deel uit van hetzelfde gigantische wortelstelsel, wat betekent dat ze allemaal genetisch identiek zijn aan de volgende. Pando reproduceert aseksueel door simpelweg nieuwe stammen te laten ontspruiten.
Pando bestrijkt 107 hectare en weegt 6.615 ton. Het wordt geschat op minstens 80.000 jaar oud, met enkele genereuze schattingen die het op een miljoen jaar plaatsen. Men dacht ooit dat het het grootste levende organisme ter wereld was, maar die titel hoort nu bij de duizend hectare grote schimmelmatten van Oregon. De bevende espen hebben hun naam omdat de bladeren trillen bij zelfs de geringste bries.
6 planten kunnen ruiken
Wanneer we denken aan een acuut reukvermogen, komen meestal roofzuchtige dieren voor de geest, zoals honden en haaien. Gewoonlijk associëren we planten niet met een reukvermogen, maar het blijkt dat ruiken nog een ander overlevingsmechanisme is voor planten. Volgens botanicus Daniel Chamovitz kunnen planten zien wanneer hun fruit rijp is, wanneer een nabijgelegen plant is gekapt, of wanneer hun buurman wordt gekauwd door een hongerig insect. De parasitaire doornige wijnstok kan eigenlijk tomatenplanten ruiken. Om die reden zijn tomatentelers er niet zo dol op. Als de wijnstok groeit uit een zaailing, voelt hij de tomatenplant, groeit ernaar toe, wikkelt zich eromheen en zuigt langzaam de voeding van de tomatenplant weg.
Hoe weten we eigenlijk dat de wijnstok de tomaat "ruikt"? Bioloog Dr. Consuelo D. Moraes zette een experiment op waarbij ze een nep-tomatenplant zat en een lege pot aan weerszijden van een groeiende wijnstok. Het groeide niet in de richting van beide potten. Toen ze echter een echte tomatenplant naast een wijnroerder plaatste, groeide de wijnstok ernaartoe, zelfs als de tomaat in het donker was of aan het zicht was onttrokken.
5 Planten weten hoe laat het is
Je weet misschien dat mensen en dieren een interne klok hebben waarop ons lichaam opereert, een circadiaans ritme.Maar wist je dat planten ook deze klok hebben? Dit betekent dat ze zich op bepaalde tijden van de dag kunnen voorbereiden net als wij.
Planten reageren bijvoorbeeld niet alleen op licht dat verschijnt bij zonsopgang. Ze "weten" dat de zonsopkomst aanstaande is en ze bereiden zich er biologisch op voor. In een belangrijke studie ontdekten wetenschappers van de Universiteit van Cambridge dat planten de suikers gebruiken die ze produceren om de tijd te houden. Deze suikers helpen om de genen te reguleren die het eigen circadiane ritme van de plant veroorzaken. Dus, in zekere zin, "wordt wakker met de petunia's" is net zo geldig als "wordt wakker met de kippen."
4 Geen sneeuw, geen tarwe
Als u in de winter langs een met sneeuw bedekt veld tarwe reed, zou u dan verwachten dat de tarwe in de lente zou bloeien? Voor een bepaalde tarwevariëteit, wintertarwe genoemd, is sneeuw essentieel voor het overleven van koude winters. In feite kan het zelfs nuttiger zijn dan een regenachtige stortbui.
Sneeuw helpt de grond om vocht vast te houden en isoleert ook de tarwe en de grond tegen de kou. Zonder de sneeuw zou de kou de wortels van de kwetsbare plant beschadigen en zouden de planten verdorren en afsterven alsof ze in heet, droog weer waren. Dus voor degenen onder u die niet wisten dat tarwe kon gedijen vanwege sneeuw, nu doet u het!
3 Ze kunnen zien?
Het idee van een ziende plant is niets nieuws. In het begin van de 20e eeuw stelde Francis Darwin, zoon van Charles Darwin, voor dat planten lensachtige, lichtgevoelige cellen hadden. Deze cellen werden later ontdekt en werden ocelli genoemd, maar daarna praatte niemand er echt over. Toen, in 2017, wezen twee plantenwetenschappers, Frantisek Baluska en Stefano Mancus, erop dat een bepaalde eencellige bacterie op vergelijkbare wijze functioneerde als ocelli door licht te detecteren. Ze stelden voor dat als organismen van een lager niveau op deze manier zouden kunnen functioneren, dan zouden meer hoog ontwikkelde planten waarschijnlijk zo'n nuttig kenmerk behouden.
Er zijn ook recente aanwijzingen dat sommige planten, zoals kool, eiwitten produceren waarvan we weten dat ze betrokken zijn bij de productie van oogvlekken. Dit zijn extreem eenvoudige ogen die worden aangetroffen in eencellige organismen zoals algen. En dan zijn er de gewoon freaky plantcapaciteiten die we nog niet helemaal begrijpen, zoals de klimplant Boquila trifoliolata neemt de kleuren en vorm aan van zijn waardplant. Nu het idee om planten te "zien" terug in de mode is, komt het bewijs dat ze dit doen dichter bij elkaar.
2 Sensing Stranger Danger
Fotocredit: John TannDe unieke zee-raket plant is vreemd genoeg zoals het is, met zijn vlezige bladeren en het vermogen om te groeien in strandzand. Maar dat is niet alles voor dit familielid van de mosterdplant. Nog interessanter is dat zeetroepen nogal kieskeurig zijn over hun buren.
Als een ze raket voelt dat een plant die er dichtbij groeit niet verwant is, dan zal het wortels ontkiemen die de voedingsstoffen in de grond agressief opzuigen. Als de betreffende plant verwant is, ziet de ze raket af van zijn agressieve voedingsstofzuiging. Heel indrukwekkend, aangezien zoveel leden van het dierenrijk hun eigen relaties niet kunnen herkennen.
1 Cafeïnehoudende bijen
U kent die duivelse cafeïneverslaving die zwermen mensen in en uit cafés laat zoemen om regelmatig koffiefixaten te krijgen? Het blijkt dat bijen ook verslaafd zijn aan het spul. Blijkbaar produceert 55 procent van de bloeiende planten cafeïne in hun nectar. Bijen gaan vaker naar de cafeïnehoudende nectar en ze raken er echt enthousiast over.
In een experiment gepubliceerd in het tijdschrift Huidige biologie, vulden onderzoekers twee containers met nectar en voegden ze cafeïne toe aan een van hen. Bijen die de cafeïnehoudende nectar dronken, voerden eerder de waggle-dans uit voor andere bijen bij hun terugkeer naar de korf, wat in wezen is hoe ze de anderen vertellen over de kwaliteit en locatie van de nectar die ze vinden. De cafeïnehoudende nectar deed de bijen harder dansen, wat aangeeft dat de kwaliteit van de nectar beter was dan hij in werkelijkheid was.
Dit is niet verrassend, omdat velen van ons cafeïne gebruiken om op zijn minst enthousiast over het werk te lijken. De cafeïneproducerende planten zullen waarschijnlijk veel bijen aantrekken, omdat de bezoekers van de bijen ze zulke stralende beoordelingen geven, waardoor ze zeker weten dat hun stuifmeel zich verspreidt.