Delen:
Top 10 prehistorische planetaire apocalypsen
De aarde heeft in het verre verleden een aantal ernstige wilde gebeurtenissen gezien en onderzoekers hebben pas onlangs genoeg details verzameld om ons een ruw beeld te geven. De impact die de dinosaurussen heeft uitgeroeid, is goed bedekt maar zal hier worden opgenomen vanwege een recent ontdekte wending.
De sage van de gewelddadige jeugd van de aarde wordt nog steeds geschreven en de hoofdstukken geschreven door de moderne wetenschap zijn veel boeiender dan welk episch episch Hollywood dan ook.
10 Jongere Dryas Impact / Lake Agassiz
Veel van de klassieke megafauna uit Noord-Amerika - waaronder mastodons, sabeltandkatten, gigantische luiaards en nog veel meer - is ongeveer 13.000 jaar geleden uitgestorven. Dit uitsterven viel samen met een geologische periode bekend als de Jongere Dryas.
De Jongere Dryas vond plaats tegen het einde van de laatste ijstijd toen de aarde opwarmde en de gletsjers zich terugtrokken. Om een of andere reden stopte de opwarming en daalde de wereldtemperatuur in korte tijd tot 24 graden Celsius (43 ° F).
De kilte duurde meer dan 1000 jaar, waarbij veel soorten werden gedood. Dit uitsterven is door geologen beschreven als "geologisch gezien onmiddellijk [en] de meest extreme manifestatie van klimaatverandering in het geologische record."
Hoewel het jarenlang een mysterie was, hebben wetenschappers vandaag een zeer interessante theorie over wat zulke omstandigheden teweegbracht. Naarmate de ijstijden voorbijgaan en de gletsjers zich terugtrekken, kunnen zich binnen de gletsjers zeer grote smeltwatermeren vormen.
Lake Agassiz was zo'n ongelooflijk enorm meer. Het overspande een algemeen gebied van ongeveer 945.000 vierkante kilometer (365.000 mijl), wat ongeveer vijf keer het landgebied van North Dakota is. De ijsdam met dit meer stortte in, waardoor bijna 16.000 vierkante kilometer (6.000 mijl) koud, vers smeltwater in de warme zeestromingen vrijkwam en de temperatuur van de aarde daalde.
Een gangbare gedachte is dat een asteroïde deze dramatische koudegolf kan hebben veroorzaakt. Harvard-wetenschapper Michail Petaev en zijn collega's stellen dat deze impact blijkt uit grote hoeveelheden platina en iridium-kosmische vingerafdrukken van een ijzeren meteorietinslag - die werden aangetroffen in een Groenlands ijskernmonster uit dit deel van het Holoceen-tijdperk. Andere wetenschappers hebben nanodiamanten en door impact geproduceerde koolstofdeeltjes uit dezelfde sedimentlaag ontdekt, die de hypothese ondersteunen.
9 Gamma-Ray Burst Mass Extinction
Zoals het vanaf de aarde verschijnt, lijkt de kosmos het vredige, nachtelijke beeld van sereniteit te zijn. Maar het kan ook het stadium van extreem geweld zijn.
Gamma-ray bursts (GRB's) treden op bij de supernova sterfgevallen van massieve sterren en zijn de meest krachtige explosies in het universum. De extremiteit van hun geweld is moeilijk voor de menselijke geest om te begrijpen. Ze kunnen van milliseconden tot minuten duren en in die periode zenden ze evenveel energie uit als de zon in 10 miljard jaar uitstraalt.
University of Kansas en NASA-wetenschappers hebben atmosferische modellering gebruikt om te veronderstellen dat een dergelijke explosie mogelijk de massale uitsterving heeft veroorzaakt die plaatsvond tijdens de Ordovicium-periode. Dit was meer dan 200 miljoen jaar voordat de eerste dinosaurussen de aarde bewandelden en lang voordat er enig dierlijk of significant plantaardig leven op het land was.
De wetenschappers stelden vast dat zelfs een burst van 10 seconden vanaf 6000 lichtjaar de helft van de ozon van de aarde zou vernietigen en alle levende wezens blootstellen aan dodelijke ultraviolette straling van de zon. Kleine levensvormen die de basis vormen van de voedselketen (zoals plankton) zouden ernstig uitgeput zijn. Chemische veranderingen in de atmosfeer zouden geleid hebben tot planetaire koeling en ecosystemen overal verstoren.
Brian Thomas, toen een promovendus aan de Universiteit van Kansas, zei dat maar liefst 60 procent van de ongewervelde zeedieren mogelijk is weggevaagd. Wezens met een bijna oppervlak zouden onmiddellijk zijn getroffen door het gebrek aan voedsel en blootstelling aan de ultraviolette stralen van de zon, terwijl de diepwaterschepselen het misschien langer volhielden. Uiteindelijk zou de verstoring van de voedselketen hen ook hebben ingehaald.
Er is een interessante BBC-documentaire over dit onderwerp gemaakt en je kunt het hier bekijken.
8 Lunar Cataclysm
Stel je voor dat de aarde wordt geraakt door vele enorme ruimterots (foto's van Texas-formaat) over een periode van vele miljoenen jaren. Dit gebeurde vroeg in de geschiedenis van de aarde. "[Ongeveer 3,9 miljard jaar geleden,] zou de aarde een ellendige plek zijn om in leven te zijn", zegt onderzoeker Robert Duncan van de Oregon State University.
Dit evenement staat bekend als het Late Heavy Bombardment en beschrijft de reeks dodelijke gevolgen die de Aarde in het begin van zijn geschiedenis heeft opgelopen, waarschijnlijk als gevolg van de verstoring van de asteroïdengordel tussen Aarde en Mars. Bewijsmateriaal op aarde voor deze effecten is al lang gewist als gevolg van erosie en platentektonische actie, dus het was pas toen de maanlandingen die Moon Rocks ophaalden het verhaal vertelden.
Chemische "vingerafdrukken" en radiometrische dateringstechnieken die op maanrotsen zijn gebruikt, hebben onthuld dat zowel de aarde als de maan een meteoorschommeling hebben voortgestuwd rond de tijd dat het leven is begonnen te ontwikkelen op onze planeet. Wetenschappers geloven dat het bombardement ongeveer 100 miljoen jaar heeft geduurd.
Hier zijn enkele gangbare theorieën over de oorsprong van de verstoring van de asteroïdengordel: het bestaan van een "planeet V" die zich binnen de zone van kleinere planeten vormde maar werd opgeslokt door de zon, de synchrone resonantie van de banen van Jupiter en Saturnus (de meesten populaire theorie), en een mogelijke botsing van de niet nader genoemde 10e en 11e planeten in het buitenste zonnestelsel.
7 Storegga Slide
Stel je voor dat het Verenigd Koninkrijk ooit een schiereiland van Europa was en geen eiland.Welke fantastisch gewelddadige gebeurtenis zou deze landmassa veranderen in de eilandnatie die we vandaag zouden herkennen?
Begin met een aardverschuiving ter grootte van Schotland. Plaats het onder water in de duisternis van een prehistorische oceaan, te midden van allerlei soorten onontdekte, eeuwenoude en dodelijke zeeleven, en beeld de resulterende tsunami uit. Het maakt inderdaad een angstaanjagende foto.
Zo'n 8.000 jaar geleden was dat precies wat er gebeurde voor de Scandinavische kust.
Een prehistorische aardbeving verplaatste zich naar 3500 kubieke kilometer (840 mijl) sediment (ongeveer 2.000 maal de massa materiaal die tijdens de uitbarsting van de berg St. Helens was verdreven). Het gleed over de glooiende oceaanbodem voor ongeveer 800 kilometer (500 mijl).
De tsunami sloeg de oevers van Noorwegen met een voorgolf van 11 meter hoog. Het was 9 meter (30 voet) hoog in de Faeröer, en tot 27 meter (90 voet) hoog in de Shetlands. Een niet aan zee grenzende Noorse zee werd vrijgelaten in de met moeras bespikkelde toendra ("Doggerland" -regio, zoals het werd genoemd), en veranderde de zuidelijke laaglanden in het Engelse Kanaal zoals we dat nu kennen.
"Iedereen die op dat moment op de slikken stond, zou in stukken gehakt zijn. De snelheid [van het water] was net zo groot ", zegt geoloog David Smith van de universiteit van Oxford. "De golven zouden misschien wel 10 meter (33 ft) hoog zijn geweest."
De aardbeving kan zijn veroorzaakt door een instorting van sponsachtige methaanhydraatafzettingen op de ondergrondse vloer aan de voet van enorme sedimenten die zich gedurende een zeer lange tijd hadden opgebouwd. Het water raakte de Engelse kust met voldoende kracht om 40 kilometer (25 mijl) landinwaarts te reizen, waarbij de geografie van de kust volledig veranderde en alle kolonies jager-verzamelaar in het gebied werden gedolven.
De droge, koude toendra waar duizenden van onze mammoetjagende voorouders woonden, was volledig ondergedompeld. Schokkend was het niet eens de grootste dia in de oude geschiedenis! De meeste wetenschappers zijn het erover eens dat die eer naar onze volgende inzending gaat.
6 Markagunt Gravity Slide
Geologen David Hacker, Robert Biek en Peter Rowley hebben een artikel geschreven over een oude aardverschuiving, ooit gedacht dat er verschillende dia's waren gescheiden in de tijd, maar uiteindelijk bleek het een overweldigend monster van een aardverschuiving te zijn. De meeste andere oude aardverschuivingen die tot nu toe zijn ontdekt - hoe angstaanjagend ze ook zijn in omvang en omvang - blinken schandelijk in vergelijking.
Eenentwintig miljoen jaar geleden vond er een aardverschuiving plaats tussen wat nu Beaver, Utah en het Bryce Canyon National Park is. Grote massa's rotsachtig sediment, opgebouwd gedurende lange perioden van vulkanische actie, rustten zwaar en op een steile hoek bovenop een zwakkere laag zachter, klei-rijk sediment. Magma dat in een koepelachtige structuur zwelt, oefent nog meer druk uit op de zwakkere laag die het ondersteunt totdat het instortte. De instorting kan zijn veroorzaakt door een gewelddadige gebeurtenis zoals een aardbeving of een uitbarsting.
Eenmaal los gleed de massieve rotslaag kilometers lang over de bovenkant van de zachtere kleilaag totdat de kleilaag ophield. Daarna schoof de bovenste massa nog verder uit zichzelf. De hele massa gleed over 89 kilometer (55 mijl) en dekte ongeveer 3.400 vierkante kilometer (1.300 mijl).
Het was erg snel - het kostte maar een paar minuten - en het was gewelddadig en overweldigde elk levend wezen op zijn pad. Het grootste deel van de glijbaan zelf bestond uit enorme blokken die meerdere kilometers per stuk bedekten. Tot op de dag van vandaag zijn ze meestal rechtop en intact.
De immense wrijving van de dia smolt rots in glasstructuren die bekend staan als pseudotachylytes. De ontdekking van deze pseudotachylytes leverde de eerste indicatoren op voor de aanwezigheid en de omvang van de aardverschuiving.
5 Gibraltar Breach
De Rots van Gibraltar biedt een majestueus uitzicht. Je kunt naar de Afrikaanse kust kijken vanaf de Andalusische top in Europa en kijken hoe de boten door de Straat van Gibraltar varen.
Tijdens een ijstijd van 5,3 miljoen jaar geleden gaf de lagere zeespiegel aanleiding tot een smalle landbrug die Europa met Afrika verbond en de toegang van de Atlantische Oceaan blokkeerde. Het Middellandse-Zeegebied was een woestijn met zeer zoute meren die overblijven van zeewater dat 300.000 jaar eerder was verdampt.
Die ijstijd eindigde, de zeespiegel steeg en de landbrug zakte net genoeg weg om een bres toe te staan. Het begon langzaam als een 'druppeltje' en bouwde in de loop van enkele duizenden jaren voldoende stoom op om een van de grootste watervallen te worden die de wereld ooit had gekend. Het sneed een steeds dieper wordend kanaal in het land terwijl het groeide.
De zeewaterstroom bevatte waarschijnlijk 1.000 keer het volume van de Amazone-rivier! Het straaltje werd een stortvloed van zo'n omvang dat 90 procent van het Middellandse-Zeegebied in slechts enkele maanden werd bijgevuld, hoewel het volgens Daniel Garcia-Castellanos, een geofysicus in Barcelona, wel twee jaar heeft geduurd.
Onder deze omstandigheden zou het waterpeil in de Middellandse Zee maar liefst 10 meter per dag zijn gestegen. Het verwoestte alle flora en fauna die toen bestonden en creëerde de Middellandse Zee zoals we die nu kennen.
De verzakking van tektonische platen wordt verondersteld de oorzaak te zijn, maar er moet nog veel onderzoek worden gedaan voordat er meer definitieve conclusies kunnen worden getrokken.
4 Black Sea Deluge (Noah's Flood)
Niet minder dan een legende dan Dr. Robert Ballard-ontdekker van het wrak van de reusachtig- heeft de theorie voorgesteld die de oorsprong zou verklaren van de bekende 'zondvloedmythes' van de oude overlevering.
Een mariene expeditie uit 1999 onder leiding van Ballard ontdekte tekenen van menselijke bewoning en door de mens gemaakte structuren op de bodem van de Zwarte Zee. De ontdekking van een oude kustlijn, evenals de overblijfselen van zoetwater weekdieren, gaf aan dat er ooit een zoetwatermeer was onder wat nu de zoute Zwarte Zee is.Dit was het bewijs van een massale overstroming. Radiocarbon-datering ondersteunt een datum voor de zondvloed van ongeveer 7.000 jaar geleden.
De stijgende zeespiegel werd veroorzaakt door smeltende gletsjers tijdens een opwarmperiode aan het einde van een van de vele voorbije ijstijden. Deze wateren bedreigden het gebied rond de Straat van de Bosporus, dat in één keer een landbrug was. Het is nu een landknelpunt in Klein-Azië dat uitmondt in de Zwarte Zee.
Op een gegeven moment werd de landbrug doorbroken. De Middellandse Zee stroomde elke dag in op ongeveer 42 kubieke kilometer (10 mijl), misschien "met een kracht van 200 Niagara-watervallen", volgens de Amerikaanse marine-geologen Bill Ryan en Walter Pitman.
Het zou de doodsbange overlevenden hebben achtergelaten om legendes van de zondvloed over te dragen door orale tradities van vele generaties. Mogelijk inspireerde het de zondvloedverhalen van Noach, Gilgamesj en andere volken uit de oudheid.
3 'The Great Dying'
Ook wel bekend als de Perm-Triade uitsterving gebeurtenis, "de Grote Stervende" was de grootste massa-uitsterving van het leven op aarde. Het gebeurde vele miljoenen jaren voordat de dinosaurussen over de planeet zwierven.
Bijna een kwart miljard jaar geleden, aan het einde van het Perm-tijdperk, was 90 procent van het leven op de planeet uitgeroeid. Slechts 4 procent van het zeeleven overleefde. Bijna alle bomen waren verdwenen. De schuldige van deze vreselijke geologische misdaad wordt verondersteld enorme "basaltuitbarstingen van de vloed" te zijn die plaatsvonden in een regio die tegenwoordig bekend staat als de Siberische vallen.
Flood basaltuitbarstingen verschillen van bekende vormen van vulkanisme. In plaats van lava uitbarsting van een kegel-achtige berg, barst het uit grote openingen in de aarde zelf en verspreidt zich over een zeer groot gebied. Dit wordt verondersteld te hebben plaatsgevonden toen de landmassa van de aarde uit één continent bestond (Pangaea). De specifieke locatie van het evenement was wat nu het hedendaagse Siberië is.
De uitbarsting besloeg een gebied van 3 miljoen kubieke kilometer (720.000 mijl) en duurde miljoenen jaren. Enorme hoeveelheden koolstofdioxide en zwaveldioxide werden in de lucht afgegeven, waardoor de atmosfeer werd vergiftigd en abrupte klimaatverandering werd veroorzaakt.
Een gebied ter grootte van de Verenigde Staten was bedekt met lava 1 kilometer (0,6 mijl) diep. De oceanen werden verzuurd en uitgehongerd door zuurstof. De oceaancirculatie werd ook belemmerd. Korte nucleaire winters zouden gevolgd zijn door opwarming op de lange termijn. Het langetermijneffect was verwoestend voor al het leven en de planeet heeft miljoenen jaren nodig gehad om te herstellen.
"Het is letterlijk een unieke gebeurtenis in de geschiedenis van de aarde - het is een monster", zegt MIT PhD Seth Burgess. "Het zorgt ervoor dat Yellowstone (supervulkaan) op het hoofd van een speld lijkt."
2 Shiva Impact-Double Dinosaur-Killing Impact!
Volgens een nieuwe theorie waren het niet één, maar twee asteroïde-effecten die de dinosaurussen vermoordden.
De bekende Chicxulub-krater van het schiereiland Yucatan in Mexico getuigt van de enorme impact die heeft geleid tot wereldwijde klimaatveranderingen en massale uitsterving. De asteroïde die 65 miljoen jaar geleden in het Late Krijt op de aarde viel, was 10 kilometer breed en produceerde een krater van ongeveer 180 kilometer (110 mijl) breed.
Slechts 300.000 jaar later, toen de aarde nog steeds geologisch herstelde van die impact, raakte een 40 kilometer brede (25 mijl) rots de oceaan voor de westkust van India, waardoor een krater achterbleef die 480 kilometer breed was .
"Als we gelijk hebben," zei paleontoloog Sankar Chatterjee, "dit is de grootste krater die op aarde bekend is." De krater werd toepasselijk de Shiva-krater genoemd naar de hindoegod van de vernietiging. Er wordt gedacht dat deze gebeurtenis de eilanden van de Seychellen van het Indiase subcontinent heeft verbroken.
Sommige wetenschappers hebben verklaard dat de aardkorst op het moment van inslag verdampt was, en het vulkanisme van de basalt vulkanisme van de Deccan Traps (vergelijkbaar met de Siberische vallen) initieerde. Dit gaf schadelijke gassen vrij en versnelde de snelheid van het vulkanisme dat toen al wijdverbreid was in het gebied van West-India.
De impact was zo groot dat het een deel van de lithosfeermantel van de aarde vervormde en de Indiase tektonische plaat verbrijzelde waar de asteroïde insloeg. Tussen de dodelijke kinetische impactenergie, de massale tsunami, de lava jailbreak, en de gasvrijgave, hebben worstelende soorten die eerder op het randje waren geen enkele kans gehad.
De impact overtrof verreweg de schaal en het geweld van de Chicxulub-krater. "De dinosaurussen waren echt ongelukkig," zei Chatterjee.
1 Theia Impact
De moeder van alle kosmische invloeden vond plaats toen een Mars-size planeet (bekend als Theia) de aarde trof tijdens het gratis-voor-alle biljartspel van het botsen van planetaire lichamen in het begin van de geschiedenis van het zonnestelsel. De aarde werd ingeslagen in een nauwelijks intact draaiend sferoïde van gesmolten gesteente. Deze cataclysm produceerde de bewoonbare aarde die we vandaag kennen en gaf ons onze maan.
Gesmolten afval dat onmiddellijk na de gewelddadige botsing afsloeg, werd in zwaartekrachtbaan gehouden door de rest van de aarde die overblijft. Het puin ging geleidelijk over in de vertrouwde sfeer die in onze nachtelijke hemel verschijnt.
Krediet is opnieuw te wijten aan de Apollo-missies en de daaropvolgende studie van maanrotsen. Het bleek dat de rotsen van de aarde en de maan qua compositie griezelig vergelijkbaar waren. Dit leidde ertoe dat wetenschappers concludeerden dat de aarde en de maan ooit hetzelfde voorwerp waren, dat gewelddadig werd gescheiden door een massale protoplanetaire botsing vroeg in de geschiedenis van de aarde.
Daniel Herwartz, een isotoopgeochemist aan de universiteit van Gottingen in Duitsland, ontdekte dat de overeenkomst in zuurstofisotopen tussen maanrotsen en aardrotsen de impacthypothese verder versterkt. "Deze groep meteorieten heeft een zeer, zeer vergelijkbare isotoop-samenstelling voor de aarde", zei hij.
Sommige wetenschappers zeggen dat Theia eerder een soort asteroïde van het E-type was dan een herkenbare planeet zoals we ons dat zouden voorstellen.