10 verrassende dingen die je vanuit de ruimte kunt zien
De afgelopen jaren is de mythe dat we de Chinese muur duidelijk vanuit de ruimte kunnen zien, grotendeels weggenomen. Hoewel de muur lang is, is hij niet erg breed en past hij te goed in de omgeving. Hoewel dat besef enigszins teleurstellend kan zijn, zijn er nog steeds veel aardse dingen die we vanuit de ruimte kunnen zien, vooral in een lage baan om de aarde - waar satellieten en het International Space Station (ISS) rondhangen.
10Open-Pit Mijnen
Fotocrediet: NASA / NAIPOpen mijnen zijn in feite enorme steengroeven waar goud, koper, uranium en andere grondstoffen uit de grond worden gehaald. Het proces vereist het graven van een gat in de grond om toegang te krijgen tot de bronnen, en dit gat blijft zich verdiepen en verwijden zolang de mijnwerkers dingen van waarde ontdekken en geld verdienen. Daarom breiden deze putten zich vaak uit tot gigantische proporties die vanuit de ruimte even goed zichtbaar zijn als elk meer of elke berg.
De nu gesloten Mir-diamantenmijn in Rusland is bijvoorbeeld zo kolossaal dat ambtenaren een no-fly-zone over de put moesten afdwingen. Blijkbaar heeft de 523 meter diepe (1.700 ft) en 1.200 meter brede (3.900 ft) put zo'n neerwaartse beweging gecreëerd dat helikopters uit de lucht kwamen vallen. En dat is niet eens de grootste mijn ter wereld - die titel gaat naar de Bingham Canyon-mijn, ook bekend als de Kennecott-kopermijn, gelegen buiten Salt Lake City, Utah. De mijn is maar liefst 1,2 kilometer diep en 4,4 kilometer breed. Twee Empire State-gebouwen kunnen op elkaar gestapeld passen en bereiken de top nog steeds niet, en de mijn zal naar verwachting blijven uitbreiden tot 2030. NASA-astronauten hebben de bovenstaande foto van de enorme Bingham Canyon-mijn afgebroken terwijl deze op het ISS werd gepasseerd.
9De seizoenen
Foto credit: NASA / Reto StockliDegenen die lang genoeg in een baan blijven, kunnen de seizoenen volgen op basis van de veranderende topografie van de planeet. Maar zelfs wij landbewoners kunnen deze fascinerende transformatie zien, dankzij satellietbeelden van de NASA. Wanneer maandelijkse afbeeldingen van de planeet worden gecombineerd in een animatie, onthullen ze de eb en vloed van poolijs, de droge en natte seizoenen in de tropen, evenals de groei- en doodcycli van vegetatie over de hele wereld.
Het meest interessante is misschien om te zien hoeveel Arctisch ijs zich vormt en vervolgens elk jaar verdwijnt. Om het in cijfers te zetten, het poolijs van de zee omspant gemiddeld 15 miljoen vierkante kilometer (5,8 miljoen sq mi) in de koudste maanden van het jaar en krimpt vervolgens tot ongeveer de helft van die in de zomer. Ter vergelijking: de Antarctische wateren verliezen bijna al het zee-ijs, variërend van 18 miljoen tot 3 miljoen vierkante kilometer (6,9 miljoen tot 1,2 miljoen sq mi).
8Wildfires
Fotocredit: NASA / MODIS Snelle reactieVoor degenen die in droge, warme omstandigheden leven, is het normale potentieel voor bosbranden gewoon een feit in het leven. De rook en as van deze inferno's kunnen honderden kilometers lang de hemel dimmen en zoveel rook produceren dat zelfs een astronaut kon zien of iets in vuur en vlam stond. Hierboven is een satellietfoto te zien van het Cedar Wildfire in Californië in oktober 2003, dat zich uitstrekte van net boven Santa Barbara helemaal tot aan de Mexicaanse grens. Vanwege de sterke winden van Santa Ana verbrandde dit vuur, samen met enkele anderen die maand, ruim 600.000 hectare over de staat en resulteerde in meerdere doden.
Toch heeft het niet zo'n groot vuur nodig om vanuit de ruimte zichtbaar te worden. NASA heeft een hele verzameling rookbeelden afkomstig van branden, groot en klein. Een van de meest interessante is een foto met honderden branden die in één keer boven Afrika branden. Hoewel wijdverspreid, kwam de rook niet uit bosbranden maar uit meerdere boeren die hun land verbrandden voor landbouwdoeleinden.
7Volcanische uitbarstingen
Hoewel we verwachten dat er enorme vulkaanuitbarstingen uit de ruimte zullen komen, is het enigszins verrassend om te ontdekken dat er elk jaar ongeveer 50 tot 60 uitbarstingen op de planeet plaatsvinden en dat op een willekeurige dag astronauten in een baan om de aarde kunnen kijken en een pluim van as en stoom stijgen op uit een van deze natuurlijke schoorstenen. Af en toe is zelfs het gloeiende magma van een vulkaan zichtbaar vanaf hoogten ver boven de stratosfeer.
De Sarychev-vulkaan (hierboven gezien) in het noordwesten van de Stille Oceaan is een van de meest actieve vulkanen ter wereld en is sinds 1946 acht keer uitgebarsten. Bij de uitbarsting van 2009 opende schokgolven een gat in de wolken boven de explosie, waardoor astronauten krijg een verbazingwekkend duidelijke foto van het fenomeen. Enkele van de andere meest actieve vulkanen op de planeet zijn Mount Stromboli in Italië, de Etna in Italië en Mount Yasur in Vanuatu, die alle drie honderden of zelfs duizenden jaren onafgebroken uitbarsten.
6 Phytoplankton Blooms
Foto credit: NASA / JSCFytoplankton zijn microscopische, plantachtige organismen die zich snel kunnen vermenigvuldigen en enorme algenbloei op het oppervlak van de oceaan kunnen veroorzaken. Ze stapelen zich op in zulke dichte en grote populaties dat soms de enige manier om de hele massa van deze minuscule wezens te zien vanuit de ruimte is. Bloei kan honderden kilometers of meer overspannen, en terwijl ze de stromingen van de oceanen volgen, maken ze onverwacht mooie wervelingen en patronen van blauw en groen.
De bloemen vormen zich wanneer oceaanwater zich mengt en het fytoplankton grote hoeveelheden zonlicht en voedingsstoffen krijgt. Ze dienen dan als voedsel voor een verscheidenheid aan zeedieren en zijn fundamenteel voor de stroom van de oceaan voedselketen. Het zijn ook enorme koolstofdioxide-absorbeerders, die ongeveer een derde van de CO compenseren2 mensen produceren elk jaar door het verbranden van fossiele brandstoffen. De bloei hierboven gebeurde voor de kust van Ierland in 2010 en werd gefotografeerd door NASA's Terra-satelliet.Er wordt gedacht dat een uitbarsting door de IJslandse Eyjafjallajokull-vulkaan ijzer en andere voedingsstoffen aan het fytoplankton verschafte, waardoor het tot zo'n spectaculaire omvang kon groeien.
5De grens tussen India en Pakistan
Foto credit: NASA / JSCEr is geen beter uitkijkpunt dan ruimte om de uitgestrekte schoonheid van de planeet en de onderlinge verbondenheid van het menselijk ras te zien. Maar zelfs het bereiken van honderden kilometers boven de aarde is niet ver genoeg om enkele van de lelijke kanten van het leven en de scheidslijnen die we tussen elkaar creëren te vervagen.
Neem bijvoorbeeld de kunstmatige grens tussen India en Pakistan. Deze twee landen zijn zo gek dat ze een fysieke, gemilitariseerde grens hebben aangelegd die 's nachts verlicht wordt door schijnwerpers om munitiehandel en terroristische overtochten te voorkomen. Er is zo'n heldere, oranje gloed langs de rand dat de 2900 kilometer lange lijn (afbakening) gemakkelijk van het ISS te vinden is. De grens beslaat een verscheidenheid aan terreinen, inclusief steden en woestijnen, maar is ongelofelijk verlicht over de gehele lengte.
In de afgelopen decennia is de grens tussen India en Pakistan een van de gevaarlijkste plaatsen ter wereld geweest, geplaagd door wetteloosheid, geweld en dodelijke droneslag.
4De aanslag van 11 september
Foto credit: NASA / USGS Landsat 7 TeamNASA-astronaut Frank Culbertson was de enige Amerikaan die niet op de planeet was tijdens de terroristische aanslagen van 11 september. Maar dat weerhield hem er niet van te zien wat de meesten van ons alleen op het nieuws zagen: de nasleep van de vernietiging van het World Trade Center.
Terwijl hij 330 kilometer boven de aarde op het ISS cirkelde, hoorde Culbertson van het evenement net toen het ISS op het punt stond New England te passeren. Hij snelde toe om uit een raam te kijken en zag inderdaad een enorme rookwolk uit New York opstijgen. Hoewel met afschuw vervuld, schoot de astronaut een foto van de scène, die nu een van de beroemdste beelden is die die dag is opgenomen.
Later gebruikten wetenschappers satellietgegevens om vast te stellen dat de pluim van het World Trade Center 1,5 kilometer (0.9 mijl) in de lucht bereisde en ongeveer 70 kilometer (43 mijl) afdreef. Deze pluim zat vol cement, gips, asbest, glasvezels, calciumcarbonaat, lood en andere metaaldeeltjes. Met andere woorden, het was een giftig stof dat, als het werd ingeblazen, overeenkwam met het inhaleren van Drano.
3Deforestation
Fotocrediet: NASAHet voordeel van het van bovenaf op de aarde neerkijken is dat het soms gemakkelijker is om een echt perspectief te krijgen van wat er met de planeet gebeurt. Een voorbeeld hiervan is met ontbossing. Als we daar 30 of 40 jaar zouden kunnen blijven, zouden we persoonlijk kunnen zien welke satellieten door de jaren heen zorgvuldig zijn gedocumenteerd: een consistent en aanzienlijk verlies van bomen in sommige van onze bossen.
De bovenstaande afbeelding, gemaakt door de satelliet Landsat 1 van NASA, komt aan het einde van een lange reeks foto's die de opvallende verandering in uiterlijk vertoonde die zich voordeed in een deel van het Amazone-regenwoud tussen 2000 en 2012. Wat eens een dichte, weelderige was gebied heeft meer dan 2.500 vierkante kilometers (965 sq mi) bos in die 37 jaar verloren en ziet er nu merkbaar schaars met louter stukken van bomen. Over het algemeen heeft de Amazone als geheel meer dan 360.000 vierkante kilometer (139.000 sq mi) sinds de jaren 1980 verloren als gevolg van kaalslag voor wegen, hout, landbouw en andere bronnen.
2Dust Storms
Fotocrediet: NASAEr zijn drie belangrijke ingrediënten nodig om een stofstorm te vormen: wind, zand of stof en droogte. Wanneer al deze elementen samenkomen tijdens "ideale" omstandigheden, komen enorme stormen van stof opwaaien en stralen iedereen of wat dan ook op hun pad met snelheden tot 160 kilometer per uur (100 mph). Deze stormen kunnen zo groot worden dat ze zelfs merkbaar zijn vanaf het ISS. Een astronaut schoot bijvoorbeeld de foto hierboven, die een enorme stofpluim toont die uit Egypte komt en zich bijna over de hele afstand over de Rode Zee uitstrekt.
Soortgelijke stofstormen gebeuren regelmatig voor de kusten van Afrika, China en andere plaatsen waar passaatwinden het puin duizenden kilometers kunnen dragen. Het is niet ongewoon dat Sahara-stof in de lucht vuile, wazige luchten creëert helemaal in het noorden van het Caraïbisch gebied, waardoor een scène ontstaat die er overdag niet al te aangenaam uitziet, maar prachtige zonsondergangen met mandarijntinten. En hoewel stofstormen grote schade kunnen aanrichten aan gebouwen, mensen en dieren, zijn ze geweldig in het leveren van mineralen en voedingsstoffen aan de vegetatie in plaatsen zoals de Amazone.
1De grenzen tussen rijke en arme landen
Foto credit: NASA / JSCModerne beschavingen hebben zo'n impact op de wereld gemaakt dat onze politieke grenzen zichtbaar zijn vanaf honderden kilometers in de lucht. NASA-astronaut John Grunsfeld heeft tijdens zijn carrière vijf keer op een spaceshuttle gevlogen. Hij legde uit dat rijke landen typisch groen zijn, terwijl armere landen met minder toegang tot water een schokkende bruine kleur hebben. Ook lijken naties die niet over zoveel wijd verspreide elektriciteit beschikken in de nacht schemerig te zijn en staan ze in schril contrast met naburige landen wier heldere steden de hemel verlichten.
Dit is vooral duidelijk tussen de grenzen van Noord- en Zuid-Korea. 'S Nachts wordt Zuid-Korea verlicht zoals elk modern gebied terwijl Noord-Korea zo donker is dat het vrijwel verdwijnt. Op de foto hierboven zien we Zuid-Korea levendig verlicht in de rechter benedenhoek (Seoul is de helderste plek) terwijl China even verblindend is aan de andere kant van de foto. Maar waar is Noord-Korea? Nee, het is niet in de oceaan gezonken; het is eigenlijk de zwarte massa tussen de lichten van Zuid-Korea en China. (Let ook op de ronde, oranje rand van de DMZ.) De enige zichtbare verlichting in dat gebied is de hoofdstad Pyongyang.Hoewel Noord-Korea zeker niet schuldig is aan lichtvervuiling, onthult dit beeld hoeveel van het land waarschijnlijk leeft zonder basiselektriciteit en alles wat daarbij hoort: warmte in de winter, koeling en adequate ziekenhuizen.