Delen:
10 Trailblazers overschaduwd door hun beroemde echtgenoten
We gebruiken de uitdrukking "betere helft" meestal als een eenvoudige uitdrukking van vertedering voor onze partners. Er zijn echter gevallen waarin de uitdrukking zeer geschikt is, waarbij een lid van het paar duidelijk de oververrader was. Dit hoeft echter niet per se iets tegen hun partners te zijn. Ze waren op zichzelf al succesvol. Hun enige fout was verliefd worden op hun echte betere helften.
10Constance Wilde
Constance Mary Lloyd werd geboren op 2 januari 1859 in Dublin. In 1884 trouwde ze met de beroemde toneelschrijver Oscar Wilde, en de twee werden een beroemdheidspaar, een 19e-eeuwse Ierse Brangelina. "Mvr. Oscar, "zoals ze in de kranten werd genoemd, werd een activist die pleitte voor vrouwenrechten in het parlement. Dit alleen was genoeg om haar de minachting van traditionalisten te bezorgen, maar Constance ging nog verder toen ze zich ging bezighouden met de Rational Dress Society. De groep bepleitte dat vrouwen comfortabele, praktische kleding dragen in plaats van de korsetten en andere strakke kleding die gebruikelijk is voor Victoriaanse vrouwen.
Haar huwelijk met Oscar Wilde leek in eerste instantie soepel te verlopen. Het echtpaar had twee kinderen in hun eerste levensjaar. Het is moeilijk te zeggen wanneer Wilde besloot dat hij de voorkeur gaf aan het gezelschap van jonge mannen, maar tegen de tijd van zijn relatie met Lord Alfred Douglas in de vroege jaren 1890, werden zijn zaken een open geheim.
Hoewel Oscar Wilde duidelijk de schrijver in het gezin was, had Constance haar eigen aandeel in het succes met een boek met kinderverhalen als titel Er was eens. Of ze de zaken van haar man al dan niet van tevoren wist, is onmogelijk te zeggen, maar ze kwam er in 1895 zeker achter toen Oscar Wilde gevangen zat voor homoseksualiteit. Ze veranderde toen haar naam in "Holland" en verhuisde naar Italië, waar ze stierf aan mysterieuze omstandigheden op de leeftijd van 39 jaar. Het was niet eerder dat familiebrieven een niet-gediagnosticeerde multiple sclerose voorstelden als haar doodsoorzaak.
9Anne Hunter
Anne Hunter was een dichter uit de achttiende eeuw, hoewel ze haar grootste succes als tekstdichter boekte. Toch bleef Anne het grootste deel van haar leven in de schaduw van haar man, John Hunter. Hij was een van de meest vooraanstaande chirurgen aller tijden. Een fellow van de Royal Society, Hunter was een vroege voorstander van de wetenschappelijke methode in de geneeskunde. Hij wijdde de tweede helft van zijn carrière aan onderwijs en richtte ook een medisch museum op dat meer dan 14.000 exemplaren uit 500 verschillende soorten planten en dieren bevatte. Het Hunterian Museum (dat nog steeds bestaat) bevatte veel exotische soorten die Hunter over de hele wereld heeft meegebracht, zoals kangoeroes van de reis van James Cook naar Australië.
Anne's carrière nam een achterstand in haar gezinsleven. Na eerst succes te hebben gehad in 1765 toen haar eerste liedboeken werden gepubliceerd, nam Anne een pauze toen ze in 1771 met Hunter trouwde. Na zijn dood in 1793, hervatte Anne haar carrière dankzij een samenwerking met de beroemde componist Joseph Haydn. Ze schreef teksten voor veel van zijn composities in het Engels, waardoor geruchten de ronde deden dat ze Haydns muze of zijn geheime minnaar was.
8Pierre Curie
Hoewel Pierre Curie's naam resoneert binnen de wetenschappelijke gemeenschap, lijdt het geen twijfel dat de naam van zijn vrouw meer resoneert. Samen wonnen Pierre en Marie Curie de Nobelprijs voor natuurkunde 1903 voor hun werk aan radioactiviteit (een prijs die ze deelden met Henri Becquerel). Marie Curie bereikte deze mijlpaal echter opnieuw in 1911 met een Nobelprijs voor de Scheikunde. In het proces werd ze ook de eerste persoon en de enige vrouw die twee Nobelprijzen won, en de enige persoon die in twee verschillende categorieën kon winnen. Deze traditie werd voortgezet door de dochter van de Curie, Irene, die in 1935 een eigen Nobelprijs won.
De Curie-erfenis begon eigenlijk met Pierre en zijn broer Paul-Jacques. De twee studeerden samen als tieners, waarbij ze hun aandacht richtten op kristallografie. Hun gecombineerde inspanningen mondden uit in de ontdekking van piëzo-elektriciteit in 1880. Dit leverde Pierre uiteindelijk een lespraktijk op aan de Universiteit van Parijs, waar hij Maria Sklodowska zou ontmoeten, binnenkort Marie Curie.
Maria weigerde aanvankelijk zijn voorschotten, omdat ze van plan was terug te keren naar haar geboorteland Polen en les te geven aan de Universiteit van Warschau. Helaas voor haar (maar gelukkig voor de wereld) weigerde de universiteit haar aan te nemen omdat ze een vrouw was. Dus keerde ze terug naar Parijs en werd Marie Curie. De rest is geschiedenis. Misschien zou Pierre net zo beroemd zijn als zijn vrouw vandaag, ware het niet dat hij in 1906 (28 jaar voor Marie) in 1906 plotseling door een verkeersongeval om het leven kwam.
7Joy Davidman
De Amerikaanse schrijver Helen Joy Davidman begon een veelbelovende carrière als wonderkind en ontving al prijzen voor haar eerste dichtbundel, Brief aan een kameraad, in haar vroege jaren twintig. Haar eerste huwelijk was met collega-schrijver William Lindsay Gresham, maar dat zou alleen maar een lang en ongelukkig hoofdstuk in haar leven markeren.
Tijdens haar onrustige huwelijk wendde Davidman zich tot de religieuze geschriften van C.S. Lewis. Sterker nog, ze vond ze zo inspirerend dat ze een omschakeling van het atheïsme naar het christendom teweegbrachten en een bereidheid om eindelijk haar beledigende en onbevredigende relatie achter zich te laten. Na jarenlang louter overeen te komen met Lewis, vertrok Davidman uiteindelijk naar Amerika, waar de twee elkaar ontmoetten, verliefd werden en getrouwd. Tegen die tijd was Lewis al een zeer succesvolle schrijver, voornamelijk dankzij de zeven boeken in de Chronicles of Narnia serie.
Naast zijn inspiratie voor de latere werken van Lewis, stopte de carrière van Davidman abrupt tijdens hun huwelijk. Davidman stierf in 1960 aan kanker, slechts vier jaar na zijn huwelijk met Lewis.Hun samen doorgebrachte tijd werd echter vereeuwigd in de BAFTA-winnende tv-film Shadowlands, later werd het een succesvol Broadway-spel en later werd het een film met Anthony Hopkins in de hoofdrol.
6Frank Butler
Annie Oakley is een van de meest bekende namen die uit het Oude Westen komen. Haar vaardigheid als een scherpschutter was legendarisch en ze werd een Amerikaans icoon toen ze deelnam aan de Wild West-show van Buffalo Bill. Meestal wordt echter vergeten dat haar man, Frank E. Butler, helemaal naast haar stond.
Butler was ook een scherpschutter die deelnam aan verschillende shows. Als onderdeel van zijn act zou hij leden van het publiek uitnodigen om hun vaardigheden tegen hem te testen. Niet verwonderlijk, hij zou meestal winnen. Bij een gelegenheid in Cincinnati, Ohio, bleek zijn tegenstander echter een klein, 15-jarig meisje genaamd Annie Oakley te zijn. De twee gingen het tegen elkaar op: 25 doelen, 25 schoten. Annie ging 25-uit-25, maar Butler miste zijn laatste schot. In plaats van zich vernederd te voelen, was hij meteen verliefd op Annie en begon hij haar te troosten. De twee trouwen uiteindelijk ergens tussen 1876 en 1882 (de records zijn een beetje wazig).
In eerste instantie bleef Butler de artiest van het gezin, terwijl Annie gewoon meedeed. Op een avond werd zijn vaste partner echter ziek, dus Annie verving hem voor de brullende goedkeuring van de menigte. Zich realiserend dat ze een gouden act op hun handen hadden, werden de Butlers een uitvoerend duo en verdienden ze uiteindelijk een plek op de populaire show van Buffalo Bill. Tegen die tijd was Annie de grote winnaar, dus nam Butler een leidinggevende rol op zich. Beiden stierven in 1926, slechts 18 dagen na elkaar. Naar verluidt weigerde Frank te eten nadat Annie stierf en zichzelf uithongerde.
5Lee Krasner
Lee Krasner was een succesvolle kunstenaar met een carrière van zes decennia. Veel van haar schilderijen zijn nog steeds te zien, vooral in het Met en het Museum voor Moderne Kunst. Haar naam is echter lang niet zo bekend als haar man, Jackson Pollock, die een van de meest gevierde kunstenaars van de 20e eeuw werd.
Een deel van de reden voor haar overschaduwing was dat haar carrière zo nauw samenhing met haar man. Niet alleen waren ze beide schilders, maar beide kunstenaars benaderden dezelfde stijl - abstract expressionisme. Hoewel Krasner een grote invloed op haarzelf uitoefende, werd Pollock het gezicht van de beweging en creëerde, misschien wel de beroemdste abstracte expressionistische schilderkunst aller tijden, eenvoudig de titel Nummer 5 (die ook een nieuwe recordprijs instelde op het moment dat deze voor het laatst werd verkocht in 2006).
In tegenstelling tot de meeste andere overschaduwde echtgenoten op deze lijst, nam de carrière van Krasner geen zwanenduik toen ze in 1942 met Pollock trouwde. Ze deden bijna alles samen, maar ze hadden aparte studio's voor wanneer het tijd was om te werken. Tijdens de jaren 1950 werd hun relatie gespannen, voornamelijk als gevolg van het alcoholisme van Pollock, maar het werd allemaal tot stilstand gebracht in 1956 toen Pollock stierf in een auto-ongeluk. Vanaf dat moment werkte Krasner hard om het geheugen van haar man levend te houden, maar startte ze ook een nieuw hoofdstuk uit haar eigen leven, waarin de meeste critici het erover eens zijn dat ze haar meest volwassen en memorabele werk heeft gecreëerd.
4Mileva Maric
Mileva Maric is misschien wel de meest controversiële vermelding op deze lijst. Zelfs vandaag debatteren mensen over de omvang van haar invloed op het werk van haar echtgenoot, Albert Einstein.
Concreet hebben we het over Einstein's Annus Mirabilis papers. Deze vier artikelen, die te maken hadden met het foto-elektrische effect, Brownse beweging en speciale relativiteit, leverden de fysicus een Nobelprijs op, evenals zijn plek als een van de meest invloedrijke mensen in de geschiedenis.
Einstein publiceerde de papieren in 1905, twee jaar na het trouwen met Mileva Maric. Sindsdien is haar rol in het werk van haar man het onderwerp geweest van vele debatten. Ze was ook een natuurkundige. Ze ging naar de Polytechnische School van Zürich, waar ze Einstein ontmoette. Maar concreet bewijs dat ze handelde als iets meer dan een klankbord en morele steun aan haar man is moeilijk te vinden. Er zijn een paar aanwijzingen in de brieven van het paar. In één beweren ze dat ze altijd samen aan de wetenschap werken. In een andere, praat Einstein over 'ons werk' in plaats van 'mijn werk'. Maar Mileva probeerde nooit om erkenning te krijgen voor alles wat haar man publiceerde.
Het debat was voornamelijk gebaseerd op de Russische natuurkundige Abram Ioffe, die beweerde de originele papieren van Albert te hebben gezien, die waren ondertekend met "Einstein-Marity" (Hongaars voor "Maric"). Het is nog steeds onduidelijk of dat verwijst naar twee mensen of dat het gewoon de manier was waarop Einstein zijn naam ondertekende. Ze moesten nooit een Curie-achtig physics-tagteam vormen, omdat Einstein van Mileva scheidde om een relatie met zijn neef te beginnen.
3Akhenaten
Het is gebruikelijk dat echtgenoten van beroemde heersers zelf beroemd worden, maar het komt zelden voor dat de echtgenote haar echtgenote overtreft. Maar dat is precies wat er gebeurde met de Egyptische farao Achnaton. Zijn vrouw, Nefertiti, is tegenwoordig veel bekender en wordt alleen overtroffen door Cleopatra onder vrouwelijke Egyptische heersers.
Achnaton werd ook overschaduwd door zijn zoon Tutankhamun, die de beroemdste farao aller tijden werd. En toch was de regeerperiode van Tut vrij kort en saai, terwijl Achnaton een schokkende religieuze revolutie veroorzaakte door de traditionele goden van Egypte te verlaten en ze allemaal te vervangen door slechts één Zonnegod genaamd Aten. Sterker nog, dit is de belangrijkste reden waarom Achnaton vandaag grotendeels is vergeten. Na zijn dood werden de monotheïstische ideeën van Akhenaton grotendeels genegeerd en deden de oude Egyptenaren hun best (en bijna geslaagd) om Achnaton uit de geschiedenis te wissen.
Dit verklaart nog steeds niet echt waarom Nefertiti ons zoveel vertrouwder is. Haar regering als koningin is gehuld in mysterie. Het lijkt erop dat ze veel macht uitoefende, zoals Nefertiti wordt gerepresenteerd in reliëfs die de taken van de farao vervullen, zoals het dragen van zijn kroon en het slaan van vijanden in de strijd. Maar na 12 jaar verdwijnt ze gewoon uit de archieven. Terwijl sommige deskundigen denken dat ze stierf, beweren anderen dat ze co-regent werd onder de naam Neferneferuaten. Toch heeft de belangrijkste reden waarom Nefertiti haar farao overschaduwde grotendeels te maken met haar beroemde buste, gevonden in uitstekende staat, die een van de meest beroemde voorwerpen van het oude Egypte werd.
2 Emilie Pelzl
Tot 1993 was de naam van Emilie Pelzl slechts bekend bij een handjevol mensen. In dat jaar presenteerde een film de inspanningen van haar man, Oskar Schindler, om meer dan 1.000 Joden te redden tijdens de Tweede Wereldoorlog. De film bracht enige welverdiende aandacht naar Oskar Schindler, een lid van de nazi-partij die zijn connecties gebruikte om Joden in zijn fabrieken in dienst te nemen, en ervoor zorgde dat ze niet in de concentratiekampen belandden.
De film portretteerde Emilie als een zorgzame vrouw die de ambities van haar man ondersteunde om zoveel mogelijk Joden te redden, hoewel het hen financiële ondergang bracht. Maar de echte Emilie zei dat de film haar bijdragen minimaliseerde om zich op haar man te concentreren. Volgens haar biograaf, Erika Rosenberg, was Emilie net zo betrokken als Oskar Schindler. Ze was verantwoordelijk voor het veiligstellen van voedselvoorraden voor de Joodse arbeiders, en ze bracht ook haar tijd door met het verzorgen van de zieken en uitgemergelde mensen. Bij een bepaalde gelegenheid voorkwam ze een trein met 120 Joden om naar Auschwitz te gaan.
Na de oorlog woonden de Schindlers in Argentinië tot 1957, toen Oskar terugkeerde naar Duitsland om compensatie te eisen van de regering. Hij snapte het niet, en Schindler bleef in Duitsland, stierf in Frankfurt in 1974. Emilie zag hem nooit meer, behalve toen ze in 1993 zijn graf bezocht in Jeruzalem, een moment dat te zien was in Schindler's Lijst. Voor haar werk ontving Emilie de Righteous Among the Nations Award van het Yad Vashem Holocaust Memorial.
1George Putnam
George Putnam heeft een behoorlijk spannend en interessant leven geleid, hoewel hij vooral herinnerd wordt als de echtgenoot en promotor van vlieger Amelia Earhart. Nadat ze de eerste vrouw was die solo over de Atlantische Oceaan vloog, verdween Earhart in 1937 tijdens een andere vlucht. Het mysterie rond haar verdwijning is nog steeds aanwezig en heeft zeker bijgedragen aan de fascinatie van het publiek, waardoor Earhart een van de beroemdste vliegeniers aller tijden is. Dit zou echter waarschijnlijk niet gebeurd zijn zonder de hulp van Putnam.
Dit komt omdat Putnam degene was die de iconische vlucht van Earhart arrangeerde. In zijn vorige carrière als uitgever was Putnam verantwoordelijk voor de autobiografie van een andere succesvolle vlieger, Charles Lindbergh. Vanwege zijn kennis in het veld, werd Putnam gevraagd om een geschikte kandidaat te vinden door Amy Guest, een rijke socialite die de eerste vlucht wilde sponsoren door een vrouw aan de overkant van de Atlantische Oceaan. Putnam beval een toen nog onbekende Amelia Earhart aan, en de twee werden later verliefd tijdens het werken aan haar eigen boek, 20 uren, 40 minuten.
Maar de avonturen van Putnam begonnen lang voordat hij Amelia Earhart ontmoette. Na zijn diensttijd in de Eerste Wereldoorlog, werd hij een ontdekkingsreiziger gesponsord door het American Museum of Natural History. Hij leidde met succes een expeditie naar de Noordpool en vervolgens een andere naar Baffin Island. In 1911 trouwde hij met Dorothy Binney, dochter van de man die Crayola-krijtjes heeft uitgevonden. In 1927 werd Putnam door de Boy Scouts of America uitgeroepen tot een van de eerste 'Honorary Scouts'.