10 Ontstelbare Urban Legends in oorlogstijd
Oorlogstijd (terwijl het een slechte tijd is voor al het andere) is meestal een goed moment om de urban legendes te laten groeien. Het is een periode vol geruchten, speculatie en opzettelijke desinformatie - hoe zouden dergelijke verhalen kunnen zijn niet harder zetten? Hoewel sommige stedelijke legendes een beetje waarheid bevatten, zijn de meeste eigenlijk alleen maar producten van wilde, hyperactieve geesten. Alsof mensen midden in een oorlog vastzitten niet al genoeg problemen hadden, ze hadden ook af en toe te maken met allerlei bizarre verhalen en nieuws, waarvan sommige ronduit zenuwslopend waren.
10 Russische soldaten in Schotland
Deze stedelijke legende was erg angstaanjagend, tenminste voor de Duitsers. Tijdens de Eerste Wereldoorlog circuleerde een gerucht dat ontelbare Russische soldaten vanuit hun vaderland helemaal naar Schotland waren getransporteerd ter voorbereiding op een invasie tegen Duitsland. Mensen zagen naar verluidt soldaten in stations met sneeuw op hun laarzen vodka met een vreemd accent. Het gerucht verspreidde zich in het VK als een lopend vuurtje. Zoals bij de meeste stedelijke legendes bleek dit echter slechts een hoax te zijn.
De oorsprong van dit gerucht is moeilijk te traceren. De Russen waren misschien Schotse Hooglanders die met hun dikke accent verklaarden dat ze van Ross-shire kwamen. Sommige bronnen wijzen op een telegram waarin staat dat Russen in Schotland zijn aangekomen, alleen het telegram betekende Russische eieren, geen soldaten. Anderen spelden het verhaal over een Franse officier die vroeg waar zijn "rantsoenen" waren.
Een van de meest plausibele bronnen voor het gerucht kan echter afkomstig zijn van de vijand. Karl Lody, een Duitse spion gestationeerd in Edinburgh, vertelde zijn superieuren over de Russische soldaten in Schotland. Hoewel uiteindelijk ongefundeerd, was het rapport genoeg om het Duitse leger te beroeren.
9 De Whale-parade van de CIA
Foto credit: Janebirkin-ouiTijdens de Koude Oorlog ontstond het gerucht dat de CIA de onwaarschijnlijkste agent op zijn lijst had: een dode vinvis genaamd Goliath. Gevangen door Noorse walvisvaarders in de jaren vijftig, werd Goliath op een vrachtwagen gemonteerd en toerde door heel Europa, goed in de jaren zestig. Hoewel het op zichzelf al bizar is (paring van een dode walvis is een beetje raar), betoogden complottheoretici dat het hele verhaal een dekmantel was voor een meer schandelijk doel, vooral nadat de walvis in Hongarije aankwam.
Naar verluidt wilde de CIA testen of de wegen in Hongarije de lading nucleaire raketten konden aanraken die op vrachtwagens waren geladen. Om verdenking te voorkomen, hebben ze ervoor gekozen om de dode walvis te vervangen door de raketten. De vrachtwagen met de walvis leek griezelig op een die werd gebruikt om nucleaire raketten te vervoeren, volgens complottheoretici.
Er werd nooit enig concreet bewijs gepresenteerd en de Hongaarse menigte hield van Goliath. Tickets waren overal waar hij kwam uitverkocht.
8 De Britten kunnen de zee in brand steken
We hebben al besproken hoe het Britse leger het tegen alle verwachtingen in slaagde om een potentiële Duitse invasie in het VK af te slaan. Echter, een bepaalde Britse stedelijke legende speelde een rol bij het Duitse falen om het Kanaal over te steken: de Britten hadden een wapen dat alle door de zee verspreide indringers kon verbranden. In het bijzonder was het een mijn gevuld met brandbare vloeistof die zich snel over water kon verspreiden en alles op zijn pad kon verbranden.
Dit was maar een grote list. De bedenker van deze misleiding, propaganda-majoor John Baker White, liet zich inspireren door een demonstratie van vlammenwerpers die onder de stranden waren geïnstalleerd. Hij stelde voor - en kreeg het go-signaal - om het gerucht te verspreiden dat de Britten ook de zee konden ontsteken.
Uiteindelijk raakte het gerucht in brand in Duitsland en de bezette landen. Een Luftwaffe-piloot die werd neergeschoten en gepakt, vertelde de Britse ondervragers dat zijn kameraden zich allemaal bewust waren en bang voor het vurige wapen. Voor de Britten was de misleiding een win-winsituatie - ze verhoogden het moreel van hun landgenoten en maakten de Duitsers terughoudend om binnen te vallen.
7 verhaal van de truck
Heb je je ooit afgevraagd wat er bovenop de bal zat bovenop de Amerikaanse vlaggenmasten? Als je sterke verhalen mag geloven, bevat de bal (of 'truck') van de vlaggenmast een kogel, rijst en een lucifer (in andere versies wordt ook een scheermes vermeld). Vermoedelijk moeten de drie items worden gebruikt om te voorkomen dat de vijand de vlag in handen krijgt. De soldaat die voor deze monumentale taak is aangewezen, moet de rijst eten voor energie en de wedstrijd (of het scheermes) gebruiken om de vlag te vernietigen. Wat betreft de kogel, zou de soldaat het gebruiken om zichzelf te doden, hetzij om gevangen te nemen of als straf voor het vernietigen van de vlag.
Waar begon deze stedelijke legende allemaal? Volgens bronnen werd de bal geïnstalleerd tijdens de Koude Oorlog, toen Amerikanen constant bang waren voor een mogelijke Sovjet-invasie. Het is intrigerend dat deze stedelijke legende voorbijgaat aan het feit dat de ballen op de vlaggenmasten al lang in zwang waren voordat de Sovjets ooit in beeld kwamen.
6 De gekruisigde soldaat
Foto credit: Eigen ByrneHelaas zijn gruwelijke gruwelen de norm als het gaat om oorlog. Toch horen we soms een verhaal dat zo gemeen en gruwelijk is dat we de nauwkeurigheid ervan in vraag stellen. De "Crucified Soldier" is zo'n verhaal.
Volgens deze verontrustende legende kruisigden soldaten van beide kanten van de Eerste Wereldoorlog hun gevangen genomen tegenstanders op een plek die zichtbaar was voor de kameraden van de gevangenen. De Duitsers zouden deze praktijk begonnen zijn toen ze een Canadese soldaat met bajonetten kruisden aan een staldeur. Toen de Canadezen dit vernamen, zouden ze naar verluidt wraak hebben genomen door een gevangen Duitse officier te kruisigen. Vrij snel beschuldigden de Duitsers de Belgen ook van het kruisigen van hun gevangengenomen gevangenen.
Hoewel geen enkel bewijs ooit deze gruweldaad heeft gesteund, werd het verhaal diep ingebed in het Canadese nationale bewustzijn. Na de oorlog maakte de Canadese kunstenaar Dentwood een bronzen beeld met de naam Golgotha van Canada - het toonde een Canadese soldaat die werd gekruisigd en bespot door Duitse soldaten.
5 Het Fragging-fenomeen
Helaas is deze verontrustende stedelijke legende doordrenkt van waarheid. De Vietnam-oorlog zag talloze gevallen van Amerikaanse soldaten die probeerden officieren te vermoorden die zij als incompetent of impopulair beschouwden. De voorkeursmethode voor moord was een fragmentatie-granaat (vandaar de term 'fragging') omdat ze moeilijker op te sporen waren dan kogels die op een pistool werden afgevuurd. Uiteindelijk omvatte de term alle methoden om een officier te doden, waaronder ook het doodsteken.
Nog verontrustender was dat de aangeworven mannen premies stelden op hun meest onpopulaire officier. Bijvoorbeeld, een beloning van $ 10.000 riep op tot de dood van de commandanten die de beruchte bloedige veldslag op Hamburger Hill leidden. Fragging-incidenten werden zo gewoon tijdens de Vietnam-oorlog dat het een expert ertoe bracht te verklaren dat het Amerikaanse leger 'in oorlog was met zichzelf'.
Hoewel het exacte aantal sterfgevallen tot op de dag van vandaag onbekend blijft, geven schattingen aan 600 gedocumenteerde fragging-sterfgevallen van 1969 tot 1973. Nog eens 1.400 doden als gevolg van 'onbekende oorzaken' kunnen worden toegeschreven aan fragging door degenen die erop staan dat het fenomeen nog meer doordringend is dan het werkelijk was.
4 De engelen van Mons
Volgens een artikel van de Britse auteur Arthur Machen hielpen engelen het Britse leger tijdens de eerste dagen van de Eerste Wereldoorlog volledig te worden vernietigd door numeriek superieure Duitse troepen in Bergen, net zoals de Duitse soldaten op het punt stonden in te stappen voor de doden, ze werden plotseling geconfronteerd met engelen in de vorm van Engelse boogschutters die hun pad blokkeerden en hun pijlen richtten of op hen schoten. Deze spookachtige verschijning dwong de Duitsers zich terug te trekken en gaf de Engelsen genoeg tijd om zich te hergroeperen.
Terwijl Machen zelf verklaarde dat het allemaal fictie was, werd het verhaal geleidelijk geaccepteerd als feit bij de Britse soldaten en het publiek. Voor hen was het bewijs dat God aan de Britse kant was. Iedereen die niet geloofde in het bestaan van de engelen, werd als een verrader of een defaitist beschouwd. Sceptici waren echter snel om het hele incident te negeren als niets meer dan massale hysterie - zowel de Duitse als de Britse legers verwachtten een snelle overwinning alleen om te worden ingehaald in een uitputtende uitputtingsoorlog.
3 De Duitse lijkschip-gebruiksfabrieken
Ooit gehoord van de controversiële mythe van hoe de nazi's zeep maakten van de vetten van hun gevangenen? Hun voorgangers waren ook schuldig aan deze gruwelijke gruweldaad - volgens de Britten sowieso. Tijdens de Eerste Wereldoorlog verwerkte het Duitse leger het vet van de lichamen van hun gevallen soldaten in speciale 'lijkbezettingsfabrieken'.
Deze stedelijke legende bleek slechts gedeeltelijk waar te zijn. Deze zeer echte zeepfabrieken gebruikten de lijken van dieren, niet mensen. Britse propagandisten ontvingen deze informatie en de Duitse term van dierlijk karkas opzettelijk verkeerd vertaald in 'menselijk lijk'. Dit rapport was een enorme psychologische overwinning voor de Britten. Aanvankelijk werd het Duitse publiek boos op hun eigen leger. Die woede veranderde al snel in verdriet toen ze hoorden dat de rest van de wereld het verhaal had vervalst.
Het leek er echter op dat de Britten zelf niet immuun waren voor dergelijke legendes. Ze exploiteerden naar verluidt hun eigen fabriek met de toepasselijke naam Destructor of Reducer. Er gingen geruchten dat deze fabriek afval, menselijke lichaamsdelen verbrandde en militaire gevangenen leefde die gepland waren voor executie.
2 Pershing's Pig-oplossing tegen islamitische rebellen
Toen de Amerikanen vochten en vervolgens de Filippijnen bezetten in de jaren 1900, hadden ze een moeilijkere tijd in het islamitische zuiden dan het christelijke noorden. Hoewel slecht bewapend, vertrouwden de Moros (etnische moslims) op hun religieus fanatisme om de beter uitgeruste Amerikaanse soldaten te bestrijden. Berserker aanvallen door Moro juramentados (religieuze zeloten) gewapend met alleen maar messen werden zo vaak dat de militaire commandant John "Black Jack" Pershing naar verluidt een ongebruikelijke manier vond om ze te beëindigen.
Volgens het verhaal speelde Pershing de overtuiging dat elke moslim die een varken aanraakte de hemel niet kon binnengaan. Voorafgaand aan een geplande executie van 50 Moro-opstandelingen, beval hij zijn mannen hun kogels in varkensbloed te dopen voordat ze gingen schieten. Daarna begroef hij de geëxecuteerde mannen samen met dode varkens. Pershing bespaarde een van de opstandelingen zodat de man het verhaal aan zijn leeftijdsgenoten zou vertellen. En ja hoor, de acties van Pershing stopten in zijn eentje verder juramentado aanvallen voor de rest van de Amerikaanse bezetting.
Hoeveel van deze legende waar is, is besproken door historici. Hoewel Pershing de reputatie had van een harde militaire man, zocht hij ook actief vreedzame oplossingen. Tijdens zijn campagne in het zuiden leerden Pershing en zijn officieren de koran en spendeerden ze veel tijd aan het onderhandelen over vrede met Moro-leiders. In feite maakte de Moros hem zelfs een eredoctoraat datu (lokaal hoofd) als een teken van goede wil.
1 De wilde soldaten van de Eerste Wereldoorlog
Tijdens de Eerste Wereldoorlog liep een gerucht de ronde dat soldaten van tegenovergestelde kanten overliepen en vervolgens samen onderduiken. Wilde beweringen doordrongen van hun samenleven in verlaten grotten, dorpen en zelfs in loopgraven. Ze bleven overdag verborgen en kwamen 's nachts naar buiten om de doden te beroven en te sterven aan hun voorraden. In de loop van de tijd werden deze deserteurs zo talrijk en onbeheersbaar dat het leger besloot ze met gas te vernietigen.
Niemand weet precies waar deze stedelijke legende begon. Hoewel griezelig, probeerden verhalen van deze soldaten waarschijnlijk de emoties van hen die in de oorlog vochten te uiten. Soldaten van beide kanten erkenden dat vechten met elkaar zinloos was, dat hun echte vijand uiteindelijk zelf oorlog bleek te zijn.