10 soorten die verrassend oud zijn
Als het op levende fossielen aankomt, hebben reptielen de neiging om in de schijnwerpers te staan. Toch zijn er zoogdieren, bomen en vogels die we misschien niet beseffen dat ze ook opmerkelijk oud zijn. Sommigen liepen zelfs met de dinosaurussen in hun huidige vorm.
10 Witstaartherten
3,5 miljoen jaar
Witstaarthert is tegenwoordig de oudste levende hertensoort. Dat gebeurde niet per ongeluk - deze sierlijke wezens hebben hun flexibele aard en ontwerp de afgelopen 3,5 miljoen jaar behouden, gewoon omdat het werkt.
Witstaartherten oefenen verschillende overlevingsacties. Ze zullen bijna alles eten. Dit opportunistische hert zal zelfs eten en vissen. Gras staat echter niet op het menu. Deze herten missen volledig de gespecialiseerde tanden en maag die de meeste andere herten hebben die hen in staat stellen om een goed voedsel te krijgen van begrazing. Ze gedijen in habitats en klimaten van de poolcirkel naar Brazilië, het grootste bereik van alle soorten hoefdieren die er zijn.
De herten oefenen ook preventieve veiligheidsmaatregelen uit. Ze zullen hun eigen nummers verpesten door er meerdere keren overheen te cirkelen. Wanneer ze worden achtervolgd, zal een hert vertrouwde vluchtroutes met bekende obstakels afbreken en ze gemakkelijk opruimen, wat het roofdier vertraagt en ontmoedigt. Het kan zelfs zijn achtervolger naar andere herten leiden in een poging om het af te werpen. Soms meer eend dan hert, ze zullen door water waden om hun spoor te vernietigen, zich onderwater te verstoppen of zelfs de oceaan in te peddelen waar geen zichzelf respecterende bobcat zal volgen.
Tijdens een goed jaar kan een hinde een tweeling of drieling produceren. Fawns zijn expert-hiders. De eerste paar dagen geven ze helemaal geen lichaamsgeur af, vermengen zich in het penseel met hun gevlekte vachten en vallen als een zak stenen bij de geringste zweem van een dreiging. Vanaf de geboorte is dit hert gebouwd om te overleven.
9 Zebra
4 miljoen jaar
Deze gestreepte paarden van de Afrikaanse vlaktes bestaan al heel lang. De oudste is de zebra van de Grevy, waarvan men aanneemt dat het de eerste zebra-soort was die vandaag verschijnt en een zeldzame verschijning is. Zebras splitste zich ongeveer vier miljoen jaar geleden af van de proto-paardengroep. Tegenwoordig galopperen zebra's rond in drie soorten en meer dan 10 ondersoorten, allemaal met Mohawk-haar en hun onmiskenbare geblaf.
Hoewel hun territoria elkaar soms overlappen, kruisen de verschillende soorten zebra's niet. Elk draagt een ander aantal chromosomen, en menselijke pogingen om Grevy's zebra's tot bergzebra's te fokken eindigden in een groot aantal miskramen.
De uitgestorven quagga was vandaag een ondersoort van de meest voorkomende zebra-soort, de vlakteszebra. De twee splitsten zich tijdens de ijstijd zo'n 120.000 tot 290.000 jaar geleden. DNA-tests uitgevoerd op quagga-resten wijzen naar de ondersoort die zijn ontwikkeling te danken heeft aan een groep vlaktes-zebra's die geïsoleerd raakten en de handelsmerkelijke quagga-kleuring en lichaamsvorm ontwikkelden.
Het dichtsbijzijnde ding dat Amerika eens naar zijn eigen zebra had, was het paard van Hagerman, een dier dat leek op de zebra van de Grevy die eens rond de drie miljoen jaar geleden aan de oevers van het eveneens verdwenen Lake Idaho zwierf.
8 Rode Panda
5 miljoen jaar
De met uitsterven bedreigde rode panda deelt een gemeenschappelijke voorouder met de reuzenpanda naast de valse duim, de liefde voor bamboe en een bepaald gebied in China. Maar in tegenstelling tot zijn zwart-witte neef, is het geen lid van de berenfamilie.
Dit schattige kittenachtige wezen gaat vijf miljoen jaar terug en men gelooft dat het bamboebroodje een oud erfdeel is. Zelfs oudere overblijfselen van rode panda-achtige dieren die worden aangetroffen in Oost-Europa en Noord-Amerika, gaan mogelijk terug tot 25 miljoen jaar geleden.
Gedurende vele jaren liep deze zogenaamde "firefox" rond in kringen rond wetenschappers die het probeerden te classificeren. De rode panda werd lange tijd geclassificeerd als wasberen. Het is niet moeilijk om te zien waarom; net als wasberen hebben rode panda's gemaskerde gezichten en geringde staarten die hen helpen zich in evenwicht te brengen wanneer ze in bomen rondspringen. Ze gebruiken hun voorpoten ook als handen door ze in rivieren te steken als ze iets drinken. Echter, DNA-testen heeft wetenschappers er uiteindelijk toe aangezet het in te delen in een nieuwe familiegroep genaamd Ailuridae.
Het is een goede zaak dat deze dieren met borstelige staart ook gedijen op insecten, eieren, kleine vogels, knaagdieren en fruit omdat hun spijsverteringskanalen slecht zijn aangepast om plantaardig materiaal te verwerken. Slechts ongeveer een kwart van de voedingsstoffen in bamboe wordt opgenomen.
7 Sandhill-kraan
10 miljoen jaar
Van de 15 kraanvissoorten die nog steeds bestaan, heeft de sandhill-kraan de grootste bevolking en grondgebied. Het oudste fossiel van de soort werd ontdekt in Florida en geklokt op 2,5 miljoen jaar oud, maar het is misschien niet echt de oudste. Een ander fossiel werd opgegraven in Nebraska en biedt een vrij overtuigend bewijs dat de sandhill-kraan eigenlijk veel ouder is dan eerst werd gedacht. Het Nebraska-fossiel is ongeveer 10 miljoen jaar oud en identiek aan de huidige sandhill-kraan. Dit zou het de oudste levende vogelsoort ter wereld maken.
Van maart tot april trekken een adembenemende 500.000 van deze grijsblauwe kraanvogels met hun rode hoeden naar Canada en Alaska, waarbij ze op één dag reizen tot 650 kilometer (400 mijl). Deze vogels dansen elegant voor een levenslange partner en gaan vervolgens op zoek naar nestelen in de wetlands en het kweken van een jonge of twee.
Kuikens komen uit met open ogen, kunnen slechts acht uur na de geboorte lopen en kunnen zelfs zwemmen. Volwassen kraanvogels verzorgen hun nakomelingen het grootste deel van een jaar - tot 10 maanden - om ze te beschermen door sissende of roerende roofdieren. De soort wordt over het algemeen niet beschouwd als onder druk, maar de Mississippi-sandhill-kranen en de Cuba-sandhill-kranen worden nu als bedreigd beschouwd.
6 Egel
15 miljoen jaar
Geloof het of niet, dit kleine zoogdier heeft de afgelopen 15 miljoen jaar stekelige schattigheid verspreid, en niet als een vage bekende voorouder. De egels van weleer waren precies hetzelfde als de egels van vandaag.
Hun handelsmerk schachten zijn holle pieken van keratine, hetzelfde eiwit dat menselijk haar en nagels vormt. Pasgeboren egels hebben kleine, nauwelijks zichtbare stekels onder hun huid en nemen binnen enkele dagen hun speldenkussen op. Het "varken" deel van hun naam komt van de varkensachtige piepende en grommende geluiden die geproduceerd worden wanneer ze voedsel zoeken en communiceren met andere egels.
Niet alle egels krullen zich op in een verdedigingsbal of overwinteren in de winter. Het verschilt van soort tot soort. Sommige egels in de woestijn lopen liever het gevaar uit en kruipen alleen in als laatste redmiddel. Moderne egels pasten allemaal in de hand, maar hun kleinste voorouder was een primitieve soort, Silvacola acares, dat 52 miljoen jaar geleden leefde en ongeveer zo groot was als een menselijke duim.
5 Flamingo
18 miljoen jaar
Wat ooit een Spaans meer in het Mioceen was, is nu een stuk kalksteen. Daarin hebben onderzoekers een broedplaats ontdekt - eieren en alles - ze geloven dat ze ooit behoorden tot een prehistorische flamingo die 18 miljoen jaar oud is.
Op microscopisch niveau onthulden scans dat de vijf eieren erg veel op die van moderne flamingo's leken. Er waren echter enkele verschillen. De manier waarop het gefossiliseerde nest geconstrueerd werd met plantenmateriaal zoals twijgen en bladeren, verschilt sterk van de moddertorens die de roze vogels in de moderne tijd construeren. Flamingo's leggen vandaag ook slechts één ei per nest, niet vijf. Omdat het nest nauwer aansluit bij dat van moderne futen, een duikvogel en een naaste verwant van de flamingo, overwegen onderzoekers ook dat het misschien van een voorouder van beide vogels is geweest.
Babyflamingo's zijn grijs of wit en ontwikkelen hun flamboyant roze verenkleed in slechts een paar jaar tijd. De kleur komt van de inname van een roodachtig-oranje pigment genaamd bètacaroteen - hetzelfde spul in wortels en pompoenen - dat wordt aangetroffen in bepaalde algen en schaaldieren. Als een flamingo zou stoppen met het eten van deze getinte voedingsmiddelen, zou de kleur uiteindelijk vervagen.
4 Aardvarken
35 miljoen jaar
Lijkend op het liefdeskind van een kangoeroe en een klauwzwijn, heeft dit nieuwsgierige zoogdier de afgelopen 35 miljoen jaar niet veel ontwikkeld. Het aardvarken heeft primitieve tanden zonder glazuur of wortels, mist zijn kraagbeenderen en waggelt rond met zijn achterwielen met zwemvliezen. Dit dier is erg ongrijpbaar in het leven en de specimens van fossiele platenkwaliteit zijn zeldzame vondsten.
Wetenschappers geloven dat het aardvarken een genetische afwijking is in de zin dat zijn genen weinig evolueerden in vergelijking met andere zoogdieren. Ze zijn zelfs zo weinig geëvolueerd dat ze denken dat het Afrikaanse dier het meest overeenkomt met de gemeenschappelijke voorouder van alle zoogdieren die een vergelijkbare set chromosomen delen.
Het is moeilijk om een geslacht te bepalen door alleen naar een aardvarken te kijken, maar mannetjes zijn meestal groter en kunnen tot 100 kilogram wegen. Vrouwtjes leveren tijdens het broedseizoen een enkele haarloze welp. Ze consumeren enorme hoeveelheden mieren met hun kleverige, lintachtige tongen, maar het aardvarken is niet gerelateerd aan de Zuid-Amerikaanse miereneter.
Het aardvarken is het enige overgebleven lid van een orde van dieren dat dateert uit de dagen van de dinosaurussen. Hoewel ze niet precies zo oud zijn als hun familieclassificatie, hebben aardvarkens nog steeds 35 miljoen jaar lang mieren opgeslurpt.
3 Virginia Opossum
70 miljoen jaar
Noord-Amerika's enige buideldier is een mix van een schattige teddy en een rioolrat. Hun fossielenbestand gaat 70 miljoen jaar terug en is daarmee een van de oudste zoogdieren op aarde. De opossum uit Virginia heeft zijn basisvorm al die tijd behouden. Net als de kangoeroe draagt het jong in een zo harde zak dat het de baby's soms beschermt wanneer hun moeder wordt geraakt door een voertuig. Het zakje is ook waterdicht, waardoor de bijenmaat pasgeborenen volledig droog blijven als de moeder zwemt.
Niemand kan echt zeggen hoe lang ze het overlevingsplan hebben gebruikt dat hen beroemd maakt - "het spelen van possum" in het licht van gevaar - maar opossums zijn er echt goed in. Als ze geen andere opties meer hebben, zal dit zachtaardige buideldier tot zes uur lang levenloos zijn, trager kloppen en ademen, en hun tenen kruisen dat de jager die op hen jaagt niet in aas is. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, doen ze het niet vaak, en het is een tactiek die het vaakst wordt vertoond door de jonge exemplaren van de soort.
Een andere strategie die de opossum gebruikt om jagers af te schrikken is om de 50 tanden, een recordnummer voor een zoogdier, weer te geven terwijl het kwijlt en borrelt in een poging om te ziek te eten.
2 Indiase paarse kikker
134 miljoen jaar
De paarse kikker sprong ongeveer 70 miljoen jaar lang naast de dinosaurussen, overleefde de beroemde ramp die hen doodde en bereikte toen de moderne tijd om zich te verbazen over de verbazing van wetenschappers. Deze zeldzame amfibie, die 7 centimeter (2,75 inch) lang wordt en het grootste deel van zijn leven onder de grond doorbrengt, is onlangs ontdekt in het Western Ghats-gebergte van India.
Al snel moesten wetenschappers er een nieuwe familie voor creëren toen DNA-tests bepaalden dat het uniek was onder kikkers en dat het tot geen enkele andere groep behoorde die vandaag bestaat. Het is een raar wezen. De paarse kikker heeft een klein, puntig gezicht dat direct verbonden is met zijn klodderige lichaam - het heeft niet echt een hoofd of nek. Tijdens het moessonseizoen verlaten paarse kikkers hun holen om te paren en leven vooral op termieten. Hun ondergrondse leven maakt ze moeilijk te vinden, dus wetenschappers weten niet zeker hoeveel er nog in het wild zijn.
Als levende fossielen zijn deze kikkers erg belangrijk omdat ze meer licht kunnen werpen op de evolutie van de amfibieën en hoe soorten reageerden op oude landmassaverschuivingen. De paarse kikker zelf overleefde zo'n landmassa-scheiding ongeveer 65 miljoen jaar geleden toen de Seychellen zich uit India splitsten.
1 Ginkgo Biloba
200 miljoen jaar
De ginkgo bilobaboom is overal in de straten van de stad een veel voorkomend gezicht en wordt vaak over het hoofd gezien, maar ze hebben een ongelooflijke erfenis. Het is de oudste boomsoort die nog steeds onveranderd bestaat, in dit geval de afgelopen 200 miljoen jaar.
De zaden ruiken verschrikkelijk - bijna als braaksel - maar het vermoeden is dat de geur enkele dieren aantrekt om de soort te helpen inzaaien. De Chinezen waren de eersten die de waarde van de ginkgo ongeveer 1000 jaar geleden herkenden toen ze het begonnen te verspreiden, hoogstwaarschijnlijk als een notenboom. Ze gebruiken de zaden nog steeds voornamelijk voor medicinale doeleinden, en sommige gezondheidsproducten die op planken in het Westen liggen, zijn ook gemaakt van een extract van de vlindervormige, ongediertebestendige bladeren van de ginkgo. Alle andere bomen met betrekking tot de ginkgo zijn al lang uitgestorven, waardoor alleen de ginkgo biloba-boom overblijft om alles te weerstaan dat wordt geworpen, inclusief een atoombom. Een boom die buiten een Japanse tempel groeide toen de atoombom op Hiroshima in 1945 werd gedropt, heeft de volgende lente opvallend nieuwe bladeren gekiemd. Het was ongeveer 700 meter (0,5 mijl) van het epicentrum van de explosie.
Deze soort is gezegend met een lang leven. Het is nog steeds een jong wanneer het een eeuw oud wordt. De ongekende overleving van dit botanische wonder kan deels worden verklaard door het vermogen om plagen en ziektes te verslaan en door zijn stress om opnieuw te ontkiemen, maar hoe het is geëvolueerd, wat het oorspronkelijk bestoofde en waarom de andere ginkgosoort is uitgestorven zijn vragen die botanici nog steeds hebben worstelen om op te lossen.