Delen:
10 Wereldvreemde ondergrondse wezens
Sommige dieren zijn zo aangepast aan ondergrondse grotten dat ze hun kleur en zicht verloren hebben terwijl ze vreemde nieuwe aanpassingen voor hun leven in eeuwigdurende duisternis kregen. Deze organismen staan bekend als troglobieten. Velen van hen zijn zo zeldzaam dat we nog steeds heel weinig weten over hun gewoonten.
Aanbevolen afbeelding tegoed: Martyn M10 Mysterious Cave Leeches
Uitsluitend te vinden in de Mt. Velebit, Croatobranchus mestrovi is een bizarre soort bloedzuiger die zwembaden van ijskoud water bewoont die zich verzamelen op de bodem van diepe schachten. Geheel wit, deze bloedzuigers bezitten unieke beenachtige groei langs hun zijden en vijf korte vingerglijke tentakels die hun mond omringen. De functies van deze tentakels worden niet volledig begrepen, en we weten ook niet veel anders over de levensstijl van dit dier.
Bloedzuigers zijn het meest bekend om het eten van bloed, terwijl andere soorten jagen op slakken en wormen of zich voeden met rotte afval. Waar deze soort zich mee bezighoudt, is volkomen onbekend omdat er maar weinig andere levende wezens zijn waargenomen in dezelfde waterige poelen.
9 Het eerste 'officiële' grottenveld
Verrassend genoeg was het nog niet zo lang geleden dat de wetenschap vrijwel niets wist van het grotleven. Sommige wetenschappers geloofden zelfs dat geen enkele levende soort exclusief in grotecosystemen kon overleven en nam aan dat de meeste wezens die ze tegenkwamen, van buiten waren binnengedrongen.
Dit veranderde allemaal toen een enkele kever werd genoemd Leptodirus hochenwartii werd formeel beschreven in 1831. De erkenning van deze bleke, blinde, lange hals aaseter als een schepsel volledig aangepast aan het grotleven leidde tot het begin van de speleobiologie - de studie van grotecosystemen - als zijn eigen wetenschappelijke discipline.
8 The Barbel Fishes
sinocyclocheilus is een mondvol van een Latijnse naam die zich vertaalt naar 'gekruiste vorkrug'. Deze beschrijving verwaarloost misschien de meest verbazingwekkende eigenschap van dit geslacht, een schedel die bijna lijkt 'ingezonken' of 'ingeklapt'.
Sommige soorten in dit geslacht zijn volledig zichtbare oppervlaktevissen, sommige zijn semi-ondergronds met kleine, zwakke ogen en andere zijn echte troglobieten, volledig blind en verstoken van pigment. Dit heeft de groep tot een waardevol evolutionair onderzoeksthema gemaakt en laat zien hoe gevangen vissen ondergronds zich snel kunnen aanpassen aan troglobitische vormen.
7 De Eyeless jachtspin
Hoewel een aantal spinnen bekend is om in grotten te leven, werden tot 2012 geen echte troglobitische jachtspinnen zoals wolfspinnen ontdekt. In die tijd was de nieuwe soort Sinopodia scurion werd gevonden in een grot in Laos.
Het bleke, transparante scurion is de enige volledig eyeless soort uit meer dan 1.000 bekende speurders van jagers. Net als de barbeel-vissen heeft deze soort verschillende neven die nog steeds ogen hebben - van een enkel zwak paar tot de meer typische acht ogen van degenen die dichter in de buurt van grotingangen of in de vrije natuur wonen.
6 Lava Tube Crabs
Munidopsis polymorpha is technisch gezien geen "krab" maar een gekke "squat lobster" die uitsluitend te vinden is in een enkele lavabuis onder de Canarische Eilanden, wat eigenlijk de langste lavasteen is die ooit is ontdekt. Uniek is dat de krabben zich volledig voeden met microscopische, fotosynthetische diatomeeën, die zonlicht nodig hebben om te groeien.
De hele voorraad diatomeeën van de krab wordt gevoed door zonlicht dat door slechts twee openingen in het plafond van de grot druppelt. De blinde kreeftachtigen grazen in de schaduw net voorbij deze zonnige bronnen. polymorpha is ook een van die dieren die voor het eerst als een fossiel werd ontdekt en daardoor werd aangenomen dat het lang uitgestorven was tot de herontdekking ervan.
5 The Blind Cave 'Piranha'
Stygichthys typhlops kan een van de meest woest ogende troglobitische vissen zijn met zijn grote kop en haartand met scherpe tanden. Als een soort tetra deelt het enige evolutionaire afkomst met de beruchte piranha.
Een enkel exemplaar van deze vis werd in de jaren zestig uit een put in Brazilië gehaald. Toen er meer dan 50 jaar geen exemplaren meer werden gevonden, dacht men dat ze misschien uitgestorven waren. Het duurde tot 2010 voordat verschillende exemplaren werden opgehaald, maar ze kunnen nu worden bedreigd door afnemende waterstanden in de ondergrondse watervoerende lagen die ze thuis noemen.
4 De blinde wormhagedis
Amphisbaena caeca is het enige dier op onze lijst dat niet echt in grotten leeft. Maar het besteedt zoveel van zijn leven onder de grond dat het op een vergelijkbare manier is aangepast.
Bij gebrek aan pigment lijkt het doorschijnende lichaam roze en regenachtig. Zijn kleine ogen zijn onzichtbaar onder zijn huid ingebed en zijn alleen in staat om licht van donker te onderscheiden. Deze volledig pootloze reptielen zijn voornamelijk te vinden in Puerto Rico en voeden zich meestal met termieten of de zachte eieren en larven van mieren.
3 De Texas Blind Salamanders
We hebben eerder gesproken over de olm, een beroemde soort van troglobitische amfibieën. Maar andere soorten salamander hebben zich aangepast aan de ondergrondse wereld, waaronder twee soorten in Texas.
De ooglozen Eurycea rathbuni is de meer gespecialiseerde en meer voorkomende van de twee, hoewel het nog steeds een zeldzaam wezen is dat afhankelijk is van water uit een enkele grote watervoerende laag. Zeldzamer is Eurycea waterlooensis, dat kleine ogen bezit en wordt alleen waargenomen in met water gevulde zakken diep onder de vloer van Barton Springs in Austin.
Net als de olm, de axolotl en een paar andere salamanders vertonen deze dieren neotenie, en behouden ze hun larven in volwassenheid.
2 Cave-Dwelling Planthoppers
Lange tijd werd aangenomen dat tropische ecosystemen meestal geen grotten met endemische fauna ondersteunen. Sterker nog, bijna geen troglobieten waren bekend uit Australië tot de jaren 1980, toen Bayliss Cave een ongelooflijke diversiteit aan troglobitische insecten, spinachtigen, duizendpoten en andere ongewervelde dieren bleek te bezitten.
Een van de meest verrassende hiervan zijn troglobitic planthoppers, insecten die verwant zijn aan cicaden en die over de hele wereld voorkomen in graslanden en bossen. Je zou niet verwachten dat zo'n plantafhankelijk insect zich volledig aanpast aan het grotleven, maar deze kleine wezens gedijen op de sappen die ze van planten en boomwortels zuigen die in hun zonloze huis zijn doorgedrongen.
1 De Spider-Hunting Labyrinth Bug
Phasmatocoris labyrinthicus is het enige wezen op onze lijst met redelijk fatsoenlijk zicht, dat het waarschijnlijk moet nemen vlucht en reizen naar volledig nieuwe grotten op zoek naar een partner. Als soort echte bug - de orde Hemiptera - zijn de monddelen versmolten tot een enkel bek dat lijkt op een rietje, en gebruikt het om verlammend gif in zijn prooi te injecteren en hun vloeibaar gemaakte ingewanden uit te zuigen.
Dit ongrijpbare insect eet bijna alles wat het kan vangen. Maar het voedt zich voornamelijk op spinnen en heeft gespecialiseerde borstelharen op de voorpoten voor het plukken op spinnenwebben. Opmerkelijk is dat ook volwassen labyrintbugs werden waargenomen die zich vastklampten op oude, verlaten spinnenwebben en deze strak trekken, misschien de lege webben "overnemen" voor hun eigen gebruik.